Μια πολιτική άποψη για το δημοψήφισμα

http://cosmoidioglossia.blogspot.gr/2015/06/blog-post_3.html

Το συγκεκριμένο άρθρο από τον ιδιαίτερα αξιόλογο ιστότοπο της  Δ`~. Κοσμοϊδιογλωσσίας, είναι από τα πιο μεστά πράγματα που διάβασα το τελευταίο διάστημα και φωτοσκιάζει με ακρίβεια  τον χαρακτήρα του δημοψηφίσματος. Οι υπογραμμίσεις είναι δικές μου.  

     

Οι λαοί και τα έθνη δεν αντιστέκονται ούτε προασπίζουν την κυριαρχία και την πολιτική τους υπόσταση, απαντώντας Ναι ή Όχι σε ερωτήματα όπως το κάτωθι:

« Πρέπει να γίνει αποδεκτό το σχέδιο συμφωνίας, το οποίο κατέθεσαν η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα και το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο στο Eurogroup της 25.06.2015 και αποτελείται από δύο μέρη, τα οποία συγκροτούν την ενιαία πρότασή τους;

Το πρώτο έγγραφο τιτλοφορείται «Reforms for the completion of the Current Program and Beyond» (Μεταρρυθμίσεις για την ολοκλήρωση του τρέχοντος προγράμματος και πέραν αυτού) και το δεύτερο «Preliminary Debt sustainability analysis» (προκαταρκτική ανάλυση βιωσιμότητας χρέους)»

Απλά εγκλωβίζονται, ποδηγετούνται και σπαταλούν το πνεύμα, τις αντοχές και τις αντιστάσεις τους. Ούτε μπορείς να προασπίσεις τη δημοκρατία και την κυριαρχία με ένα τέτοιο τεχνο-οργουελικό ερώτημα. Δεν είναι δυνατόν το δημοψήφισμα να το θεωρείς εργαλείο «συνέχισης της διαπραγμάτευσης με άλλα μέσα» και ταυτόχρονα να το θεωρείς έκφραση της δημοκρατίας ως υπέρτατης αξίας. Τα δημοψηφίσματα προϋποθέτουν ξεκάθαρες θέσεις, σαφείς και σύντομες διατυπώσεις και διαυγή κίνητρα και προθέσεις.

Στο συγκεκριμένο δημοψήφισμα, μέρα με τη μέρα, προσπαθούμε να ιχνηλατήσουμε το περιεχόμενο, το οποίο εν τέλει καθορίζεται -ή γίνεται προσπάθεια να καθοριστεί- ηγεμονικά και δεσμευτικά από εξωεθνικούς (Βρυξέλλες, Φρανκφούρτη, Βερολίνο, Παρίσι) και εξωκοινωνικούς/πολιτικούς (media, celebrities) κύκλους. Μάλιστα εκφράστηκε η άποψη, από πρόσωπο με θεσμικό ρόλο υψηλοτάτου επιπέδου, πως «Πρέπει να ψηφίσετε Ναι, ανεξάρτητα του ερωτήματος που θα σας συζητηθεί». 

Πλέον αιωρούμεθα σε ανυπέρβλητα επίπεδα €uroπαϊκής θεολογίας και μεταφυσικής (προς αναζήτηση πάντα του αόριστου περιεχομένου του δημοψηφίσματος )

Οι Βρυξέλλες δίνουν τον νυν υπέρ πάντων αγώνα, καθώς μονάχα νίκες δεν διαθέτουν στο ενεργητικό τους (βλέπετε «οι λαοί δεν μπορούν και δεν καταλαβαίνουν»). Μια ενδεχόμενη θετική έκβαση στο δημοψήφισμα θα αποτελεί μια από τις μεγαλύτερες, αν όχι τη μεγαλύτερη νίκη της Ε.Ε στις δύο δεκαετίες της ύπαρξης της. Από την άλλη μεριά, μια αρνητική έκβαση υπό τις παρούσες συνθήκες μπορεί να σημάνει, καθ’υπερβολήν μιλώντας, την αρχή του τέλους των Βρυξελλών.

Αν πραγματικά θες να δώσεις μια μάχη ανάμεσα στο εθνικό και το υπερεθνικό επίπεδο, η οποία είναι κεφαλαιώδους σημασίας, καθώς δημοκρατία δεν έχει υπάρξει ούτε πρόκειται να υπάρξει σε υπερεθνικό επίπεδο, δεν την δίνεις με τέτοιου γελοίου και ακαταλαβίστικου τύπου ερωτήματα τα οποία προκύπτουν από τα κομματικά σου αδιέξοδα. Βέβαια, αν ο σκοπός σου δεν είναι να δώσεις μάχη αλλά να φυγομαχήσεις προκειμένου να βρεις διέξοδο, τότε τα πράγματα είναι διαφορετικά. Ούτε μπορείς βέβαια να οδηγήσεις έναν λαό, ο οποίος έχει να συμμετάσχει σε δημοψήφισμα τέσσερις δεκαετίες, στις κάλπες με ένα τόσο άοσμο, απροσδιόριστου περιεχομένου και τεχνοκρατίζουσας υφής ερώτημα, δίχως κατάλληλη προετοιμασία. 

Τα αποτελέσματα των δημοψηφισμάτων είναι ιστορικές άυλες σφραγίδες. Είναι πνευματικά σημεία καμπής και συμβολικές τομές πάνω στις οποίες οικοδομούνται ταυτότητες και καθορίζονται ιστορικές πορείες. 

Το γεγονός πως το ερώτημα του δημοψηφίσματος δεν δίνει τη δυνατότητα στους πολίτες να συνειδητοποιήσουν ουσιώδη πολιτικά και οικονομικά διακυβεύματα και δεν συμπυκνώνει, ούτε κατά διάνοια, ορισμένα τουλάχιστον από όσα έγραψα, φανερώνει την κατάσταση όσων το αποφάσισαν και το συνέταξαν. Επίσης δεν έχουν το momentum, γιατί το τελευταίο δεν καθορίζεται από χρόνο εθνικό και ευρωπαϊκό, αλλά από χρόνο κομματικό. 

Η απόφαση για τη διεξαγωγή δημοψηφίσματος είναι ένα σφάλμα σε επίπεδο τακτικής το οποίο προκύπτει από το αδιέξοδο της κυβερνητικής στρατηγικής. Δεν μεταθέτει απλά την ευθύνη της απόφασης στους πολίτες, αλλά το στρατηγικό αδιέξοδο της κυβέρνησης. Ακόμα όμως και εάν δεχθώ την απόφαση για τη διεξαγωγή του δημοψηφίσματος ως κορύφωση της διαπραγματευτικής στρατηγικής της κυβέρνησης, η διαχείριση αυτής της απόφασης είναι τραγικά ανεπαρκής, ασυντόνιστη και δίχως προσανατολισμό, όταν δε, την ίδια στιγμή, όλο και περισσότερες δυνάμεις συντονίζονται αναπαράγοντας εικόνες χάους, πανικού και γενικευμένης κατάρρευσης. Πρώτα γίνεται η σύγκρουση με τη διαφθορά και τα διαπλεκόμενα συμφέροντα στο εσωτερικό της χώρας και ύστερα στρέφεσαι στο εξωτερικό. Δεν πιστεύω πως υπό αυτές τις συνθήκες οποιαδήποτε κυβέρνηση είναι σε θέση να συσπειρώσει δυνάμεις οι οποίες θα δώσουν μια ισχυρή, καθαρή και καίρια εντολή μέσω της οποίας θα μπορέσει να εκφραστεί το εθνικό συμφέρον, ως εξωτερίκευση του δημοσίου συμφέροντος, δίχως το τελευταίο να εκφυλιστεί σε επίπεδα κομματισμού. Η κυβέρνηση δίνει την εντύπωση πως μέσα σε λίγες ώρες από την ανακοίνωση του δημοψηφίσματος έχει χάσει τον έλεγχο και τη διαχείριση της κρίσης.

Το δημοψήφισμα θεωρώ πως δεν πρέπει να διεξαχθεί. Είναι ένα διαπραγματευτικό εργαλείο το οποίο, υπό τις παρούσες συνθήκες, λειτουργεί και έχει νόημα περισσότερο προτού διεξαχθεί παρά εφόσον διεξαχθεί (σε αυτά τα πλαίσια τα κέρδη ή οι απώλειες συσσωρεύονται προτού φτάσεις στην κάλπη, όχι μετά). Καταναλώνει και σπαταλά κοινωνικές και εθνικές δυνάμεις για λόγους κομματικούς, δεσμεύοντας τους επόμενους -και τους μεθεπόμενους- δίχως να μπορεί να συμπυκνώσει τα διακυβεύματα της περιόδου και αφήνοντας μια θολούρα να υπερίπταται. Είναι προϊόν αδιεξόδου αλλά οδηγεί σε ακόμα μεγαλύτερο αδιέξοδο.

Κατά τα λοιπά, σε μια αντιπαράθεση Βρυξελλών-Αθήνας, στέκομαι στο πλευρό της Αθήνας -όχι βέβαια προς υπεράσπιση του εγχώριου παρασιτικού, πελατειακού και κομματοκρατικού συστήματος, αλλά- για λόγους αρχής. Η Αθήνα λογοδοτεί, οι Βρυξέλλες όχι.

-----

Υ.γ: Πολλά μπορούν να ειπωθούν για τις σχέσεις Βρυξελλών και δημοκρατίας (μακριά και αγαπημένοι), για τη διαφάνεια εντός της Ε.Ε, για τη διαμάχη τεχνοκρατικού και πολιτικού λεβιάθαν και την ανωμαλία αντιστροφής της σχέσης τους (η πολιτική αποφασίζει και η τεχνοκρατία υλοποιεί, όχι αντίστροφα), για τις καταχρηστικές και αυταρχικές πρακτικές και την θεσμική κρίση της €uroζώνης (όποια άτομα παρακολουθούν το ιστολόγιο γνωρίζουν πως με απασχολούν αυτά τα ζητήματα). Θα μπορούσε ακόμα κάποιος, εάν ήταν εξαιρετικά επιεικής με την κυβέρνηση, να θεωρήσει πως το πολιτικό αδιέξοδο στην Ελλάδα προκύπτει από την θεσμική κρίση στην €uroζώνη και την Ε.Ε (θυμίζω πως ουδείς εκ των τριών προηγούμενων Πρωθυπουργών, για διαφορετικούς λόγους ο καθένας, ολοκλήρωσε τη θητεία του). Όμως στην συγκεκριμένη περίπτωση, δεν συμβαίνει αυτό κατά την προσωπική μου εκτίμηση. Το δημοψήφισμα είναι μια απόφαση της κυβέρνησης και η απόφαση για τη διεξαγωγή του εισήγαγε την Ελλάδα σε μια νέα πολιτική κρίση -και σε μια ολοκληρωτικά νέα περίοδο, αλλά αυτό είναι θέμα άλλου σημειώματος-, η οποία πολιτική κρίση μπορεί να αντιμετωπιστεί -λέμε τώρα- μονάχα με νέες εκλογές.