KAINOTOPIO

KAINOTOPIO
Εμφάνιση αναρτήσεων με ετικέτα ΑΗΔΙΑ. Εμφάνιση όλων των αναρτήσεων
Εμφάνιση αναρτήσεων με ετικέτα ΑΗΔΙΑ. Εμφάνιση όλων των αναρτήσεων

Τετάρτη 10 Ιουνίου 2020

Η πολιτική διαχείριση της κοινωνικής κατάρρευσης

Με τη βοή από τα συνθήματα των διαδηλωτών να αντηχεί στους δρόμους των μεγάλων αμερικανικών πόλεων, οι «New York Times» δημοσίευαν μια συγκλονιστική έρευνα. Στο επίκεντρό της ο κλάδος της υγείας, οι μάνατζερ και οι μεγαλομέτοχοι μεγάλων νοσοκομείων. Οι «άριστοι» δηλαδή της υγείας, οι οποίοι κλήθηκαν να διαχειριστούν το βαρύ φορτίο της αντιμετώπισης της πανδημίας.
Οι επικεφαλής λοιπόν των πιο ισχυρών οργανισμών υγειονομικής περίθαλψης απέλυσαν ή προχώρησαν σε μειώσεις των αποδοχών σε δεκάδες χιλιάδες γιατρούς, νοσοκόμες και σε άλλους χαμηλόμισθους εργαζόμενους, παρά το γεγονός ότι οι οι επιχειρήσεις τους είχαν επιδοτηθεί στο πλαίσιο του CARE με περισσότερα από 15 δισ. δολάρια. Και ενώ έσπρωχναν στον καιάδα της ανεργίας και της φτώχειας χιλιάδες απλούς εργαζόμενους, οι ίδιοι εισέπραξαν αμοιβές που αγγίζουν το 1 δισ. δολάρια.
Πολλοί θα απορήσουν με την κραυγαλέα απανθρωπιά. Οσοι όμως έχουν καλό μνημονικό δεν εξεπλάγησαν. Τα ίδια δεν έκαναν και οι τραπεζίτες –ακόμα και οι δικοί μας– που με πρόσχημα την «εξυγίανση» από τη μία εισέπραξαν τα δισ. των διασώσεων και από την άλλη απέλυαν εκατοντάδες εργαζόμενους και ξεσπίτωναν εκατοντάδες εκατομμύρια ατυχείς δανειολήπτες;
Πλέον οι ελίτ, έχοντας απαλλαγεί από κάθε περιορισμό αδιαφορούν για όλα: Για τις πανδημίες. Για την δυστυχία. Για την πείνα. Για τις ανθρωπιστικές κρίσεις. Δεν τις πτοούν ούτε οι κοινωνικές εκρήξεις. Ούτε οι μαζικές διαδηλώσεις. Ούτε οι εκρήξεις βίας. Το μοναδικό που υπολογίζουν είναι οι τσέπες των CEO και των μετόχων – κάποιες φορές ούτε καν αυτές, αφού η πρόσφατη ιστορία έχει αποκαλύψει μία σειρά σκανδάλων με θύματα του μετόχους. Θεωρούν το χρήμα των πολιτών που διοχετεύεται σε αυτούς με διάφορες μορφές –προγράμματα σωτηρίας, επιδοτήσεις, επιχορηγήσεις, ενισχύσεις κ.ά.– ως υποχρέωση της πολιτείας και γι’ αυτό φροντίζουν στη διακυβέρνηση να υπάρχουν ηγεσίες που να εξυπηρετούν καλύτερα τα συμφέροντά τους. Ηγέτες που να τους γεμίζουν τα ταμεία στο όνομα της κοινωνικής αναγκαιότητας και της ανωτέρας βίας, χωρίς περιορισμούς, υποχρεώσεις και δεσμεύσεις. Και τώρα, με πρόσχημα την ύφεση λόγω πανδημίας, βλέπουμε το έργο αυτό να παίζεται σε κάθε «γειτονιά» του πλανήτη. Και η δική μας γειτονιά δεν μπορεί να είναι η εξαίρεση…

Πέμπτη 28 Μαΐου 2020

Πολύ μεγάλες διαφορές στη θνησιμότητα από κορονοϊό στα κράτη-μέλη της Ε.Ε.



Στο άρθρο αυτό θα εξετάσουμε τους θανάτους και τους θανάτους ανά 1.000.000 κατοίκους κατά μέσο όρο την ημέρα (τη θνησιμότητα) από τον κορονοϊό στα 28 κράτη-μέλη της Ε.Ε. την 24η Μαΐου (παρά το Brexit, συμπεριλάβαμε στην Ε.Ε. το Ηνωμένο Βασίλειο, το οποίο είναι ακόμα μέλος της τελωνειακής ένωσης) και τις ΗΠΑ (για σύγκριση με την Ε.Ε. ως σύνολο).
Δεν θα εξετάσουμε τα κρούσματα διότι -όπως αναφέραμε και σε προηγούμενα άρθρα μας- είναι άγνωστος ο πραγματικός αριθμός τους, δεδομένου ότι δεν γίνονται δειγματοληπτικά διαγνωστικά τεστ στο σύνολο του πληθυσμού κάθε χώρας.
Τα στοιχεία που χρησιμοποιούμε είναι εκείνα που έδωσε στη δημοσιότητα ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (ΠΟΥ) την 25η Μαΐου και αφορούν 212 κράτη και αυτόνομες περιφέρειες. Πρόκειται για τον αριθμό στον οποίο έφτασαν οι θάνατοι από κορονοϊό την 24η Μαΐου (για την ακρίβειά τους ευθύνονται οι κυβερνήσεις που τα κοινοποιούν στον ΠΟΥ). Για να γίνει σύγκριση ανάμεσα στα κράτη στο πόσο βαριά επλήγη ο πληθυσμός τους από τον κορονοϊό χρησιμοποιείται ως μέτρο ο αριθμός στον οποίο έφτασαν οι θάνατοι από αυτήν την ασθένεια ανά 1.000.000 κατοίκους (αυτό το μέτρο έχω αναφέρει και εγώ σε προηγούμενα άρθρα μου).
Το μέτρο, όμως, αυτό πάσχει δεδομένου ότι ο αριθμός των θανάτων σε μια χώρα εξαρτάται, φυσικά, από τον πληθυσμό της, αλλά ο αριθμός των θανάτων σ’ αυτήν σε μια συγκεκριμένη ημερομηνία εξαρτάται και από το πότε σημειώθηκε σ’ αυτήν ο πρώτος θάνατος. Στην περίπτωση των 28 κρατών-μελών της Ε.Ε., που εξετάζουμε στο άρθρο αυτό, π.χ. ο πρώτος θάνατος στα κράτη αυτά σημειώθηκε στη Γαλλία τη 16η Φεβρουαρίου, στη χώρα μας τη 12η Μαρτίου και στη Μάλτα την 9η Απριλίου.
Κατά συνέπεια, το μέτρο που πρέπει να χρησιμοποιήσουμε είναι ο αριθμός που έφτασαν οι θάνατοι τη συγκεκριμένη ημερομηνία διά του αριθμού των ημερών που έχουν περάσει από την ημερομηνία στην οποία σημειώθηκε σ’ αυτήν ο πρώτος θάνατος από κορονοϊό, π.χ. την 24η Μαΐου ο αριθμός αυτός είναι 98, στην Ελλάδα 73 και στη Μάλτα 45. Ο αριθμός που προκύπτει είναι ο μέσος όρος θανάτων την ημέρα για την καθεμιά χώρα. Τον αριθμό αυτόν διαιρούμε με τον πληθυσμό της και τον πολλαπλασιάζουμε με 1.000.000. Το μέτρο επομένως είναι ο αριθμός των θανάτων ανά ημέρα ανά ένα εκατομμύριο πληθυσμού.
Στην περίπτωση, π.χ., της Γαλλίας, οι θάνατοι την 24η Μαΐου έφτασαν τις 28.315. Διά του 98, ο μέσος όρος των θανάτων την ημέρα ήταν 289. Ο πληθυσμός της Γαλλίας την 1.1.2019 ήταν 67.012.883. Οταν διαιρέσουμε με αυτόν το 289 και το πολλαπλασιάσουμε με 1.000.000 προκύπτει ο αριθμός 4,31 θάνατοι ανα 1.000.000 κατοίκους κατά μέσο όρο την ημέρα. Αυτή είναι η θνησιμότητα από κορονοϊό στα κράτη, δηλαδή το ορθό μέτρο σύγκρισης σε ό,τι αφορά το πόσο βαριά επλήγη ο πληθυσμός τους από τη νέα αυτή μάστιγα.
Τα 28 κράτη-μέλη της Ε.Ε. τα χωρίζουμε σε δύο ίσες ομάδες. Στην πρώτη ομάδα στο αριστερό τμήμα του Πίνακα δίνονται τα στοιχεία για τα 14 Βόρεια και Δυτικά κράτη-μέλη της Ε.Ε. τα οποία, με την εξαίρεση της Ισπανίας και της Πορτογαλίας, είναι και τα πλουσιότερα, και στο δεξιό μέρος τα 14 Νότια και Ανατολικά κράτη τα οποία περιλαμβάνουν τα 11 κράτη της πρώην Ανατολικής Ευρώπης, την Ελλάδα, την Κύπρο και τη Μάλτα. Στην 1η στήλη του κάθε τμήματος του Πίνακα δίνεται ο αριθμός στον οποίο έφτασαν οι θάνατοι από κορονοϊό στην κάθε χώρα την 24η Μαΐου, στη 2η στήλη ο μέσος όρος των θανάτων την ημέρα και στην 3η ο μέσος όρος των θανάτων ανά ημέρα ανά 1.000.000 πληθυσμού. Στην προτελευταία γραμμή δίνονται τα αντίστοιχα στοιχεία για την κάθε ομάδα χωρών και στην τελευταία για την Ε.Ε.-28 ως σύνολο και τις ΗΠΑ.
Από τον Πίνακα φαίνεται ότι υπάρχουν πολύ μεγάλες διαφορές στη θνησιμότητα (βλέπε 3η στήλη του κάθε μέρους του Πίνακα) ανάμεσα στα κράτη-μέλη της Ε.Ε. Πιο συγκεκριμένα, η θνησιμότητα

● Στα Βόρεια και Δυτικά κράτη: στο Βέλγιο είναι 12 φορές μεγαλύτερη απ’ ό,τι στη Φινλανδία, ενώ στα Νότια και Ανατολικά: στη Ρουμανία είναι 9 φορές μεγαλύτερη απ’ ό,τι στη Σλοβακία.
● Στο Βόρεια και Δυτικά κράτη ως σύνολο είναι 10 φορές μεγαλύτερη απ’ ό,τι στα Νότια και Ανατολικά ως σύνολο.
● Στην Ελλάδα είναι η χαμηλότερη –μετά τη Σλοβακία– ανάμεσα στα 28 κράτη-μέλη της Ε.Ε.
● Στις ΗΠΑ είναι ελαφρά μεγαλύτερη απ’ ό,τι στην Ε.Ε. ως σύνολο.
● Στο σύνολο των 212 κρατών και αυτόνομων περιφερειών οι θάνατοι από κορονοϊό την 24η Μαΐου ήταν 342.029. Το 46,4% από αυτούς σημειώθηκε στα 14 Βόρεια και Δυτικά κράτη-μέλη της Ε.Ε. και το 1,1% στα Νότια και Ανατολικά, ενώ στις ΗΠΑ το 28,0%.
Το ερώτημα που γεννάται είναι σε τι οφείλονται αυτές οι πολύ μεγάλες διαφορές ανάμεσα στα κράτη στη θνησιμότητα από κορονοϊό. Η απάντηση στο ερώτημα αυτό απαιτεί την ολοκλήρωση του κύματος αυτού του κορονοϊού και τη διεξαγωγή εκτεταμένης έρευνας από ειδικούς ιατρούς και ερευνητές παρόμοιων προβλημάτων. Παράγοντες που πρέπει να ερευνηθούν, ενδεικτικά, αναφέρουμε:
● Τη διάρθρωση του πληθυσμού κατά φύλο και ομάδες ηλικιών και τη μέση ηλικία του.
● Τον αριθμό των (έστω μόνο των κλινικά διαγνωσμένων) κρουσμάτων.
● Την επάρκεια και ετοιμότητα του εθνικού συστήματος υγείας της καθεμιάς χώρας, δηλαδή του ιατρικού, νοσηλευτικού, βοηθητικού και διοικητικού προσωπικού των νοσοκομείων, τα νοσοκομεία και τον αριθμό των κλινών και των μονάδων εντατικής θεραπείας που διαθέτουν καθώς και την υλικοτεχνική υποδομή (σε όλα αυτά η χώρα μας υστερεί και οι δύσκολες καταστάσεις αντιμετωπίζονται μόνο χάρη στην αυτοθυσία του προσωπικού των νοσοκομείων).
● Το πόσο έγκαιρα ελήφθησαν τα περιοριστικά μέτρα και αν και κατά πόσο τηρήθηκαν από τον πληθυσμό της κάθε χώρας.
● Το πόσο η κάθε χώρα είναι εκτεθειμένη στον κόσμο, δηλαδή έχει πολλές και συχνές επισκέψεις από άλλα κράτη, το κλίμα της, τη ρύπανση του περιβάλλοντος κ.λπ.

Εκτός, όμως, από τα όσα προαναφέρθηκαν, η θνησιμότητα από κορονοϊό (αλλά και από άλλες ασθένειες) εξαρτάται από την οργάνωση της κοινωνίας και ειδικότερα τη φροντίδα των ηλικιωμένων, όπως φάνηκε στις περιπτώσεις του Βελγίου, της Σουηδίας και της Γαλλίας και άλλων κρατών στα οποία ένα σημαντικό ποσοστό των θανάτων από κορονοϊό σημειώθηκε στα γηροκομεία και στα οποία, προφανώς, δεν υπήρχε η απαιτούμενη φροντίδα. Το ότι στη χώρα μας δεν συνέβη το ίδιο οφείλεται στο γεγονός ότι πολλούς ηλικιωμένους τους φροντίζουν τα παιδιά τους με την ανεκτίμητη βοήθεια που προσφέρουν σ’ αυτούς γυναίκες μετανάστριες από άλλες χώρες που είναι μόνιμα και νόμιμα εγκατεστημένες στην Ελλάδα.


* Πρώην αντιπρόεδρος της Βουλής, υπουργός και καθηγητής της ΑΣΟΕΕ


Πάντως στο χρηματοπιστωτικό πλυντήριο που λέγεται Ολλανδία και είναι η εμπροσθοφυλακή των σκληρών της λιτότητας της Ευρωπαικής Ένωσης ο ολλανδός πρωθυπουργός Μαρκ Ρούτε, δεν έσπασε την καραντίνα και δεν πήγε να επισκεφθεί την μητέρα του που ήταν ετοιμοθάνατη,  όχι απο Covid-19,  για εβδομάδες σε οίκο ευγηρίας, στη Χάγη.

Τρίτη 21 Απριλίου 2020

Η αριστεία της διαπλοκής

Μιχάλης Φραγκίσκος*

Τις τελευταίες μέρες ξεκίνησε το «Πρόγραμμα στήριξης επιστημόνων - ελεύθερων επαγγελματιών, πληττομένων από τον COVID-19», συνολικού προϋπολογισμού σχεδόν 193 εκατ. ευρώ. Εχει ήδη αναπτυχθεί έντονη συζήτηση μεταξύ των μηχανικών, γιατρών, δικηγόρων και των άλλων ωφελουμένων με έντονη κριτική διάθεση για την ποιότητα και τη σκοπιμότητά του. Γράφονται καυστικά σχόλια για την ιδιαιτερότητα του επιδόματος των 600 ευρώ προς τους επιστήμονες να συνδέεται με πρόγραμμα τηλεκατάρτισης σε Κέντρα Διά Βίου Μάθησης (ΚΔΒΜ - πρώην ΚΕΚ), δηλαδή, αντί επιδόματος, να λαμβάνουν «επιταγή κατάρτισης» (training voucher). Τα δε μέσα κοινωνικής δικτύωσης έχουν κατακλυστεί από τα «μαργαριτάρια» του εκπαιδευτικού υλικού και σατιρικά σχόλια.
Εύκολα διαπιστώνεται η παραδοξότητα του προγράμματος, αφού οι μόνοι που δεν έχουν ανάγκη βασικών ψηφιακών δεξιοτήτων για να αντεπεξέλθουν στην κρίση είναι οι επιστήμονες. Αντίθετα με τις ομάδες μακροχρόνιων και νέων ανέργων χαμηλών προσόντων που πρέπει να αποκτήσουν ψηφιακές δεξιότητες και γνώσεις επί σύγχρονων αντικειμένων, χρήσιμες στην αγορά εργασίας όπως θα έχει διαμορφωθεί μετά την κρίση.
Είναι προφανές ότι η επιλογή της κυβέρνησης δεν είναι τόσο να ενισχύσει τους επιστήμονες όσο να στηρίξει ποικιλοτρόπως τα κυκλώματα της ιδιωτικής κατάρτισης. Και επειδή η μόνη μέθοδος εκπαίδευσης κάτω από τις σημερινές συνθήκες προφύλαξης από τον κορονοϊό είναι η εξ αποστάσεως, έπρεπε να επιλεγεί και η αντίστοιχη επαγγελματική ομάδα που θα είχε την υποδομή και τη δυνατότητα να τη δεχθεί.
Οι επιστήμονες επιλέχθηκαν επειδή ακριβώς είχαν την υποδομή στα γραφεία τους και τα ψηφιακά προσόντα να χειριστούν το περιβάλλον της τηλεκατάρτισης και όχι για να αποκτήσουν τα προσόντα. Στην πραγματικότητα, οι επιστήμονες προσφέρουν υπηρεσίες στα ΚΔΒΜ-ΚΕΚ, αφού τους δίνουν τη δυνατότητα να πληρωθούν. Αν, πράγματι, ήθελε η κυβέρνηση να ενισχύσει τους επιστήμονες όπως τους άλλους κλάδους, θα έδινε επίδομα 800 ευρώ και το κόστος θα ήταν 50 εκατ. μικρότερο. Επίσης, θα μπορούσε να το χρηματοδοτήσει από το ΕΣΠΑ.
Η προχειρότητα της σύνθεσης του εκπαιδευτικού υλικού, με ενδεχόμενες λογοκλοπές ξενόγλωσσων βιβλίων, σπασμένων αρχείων και ανακριβών αντιεπιστημονικών δημοσιεύσεων με αυτόματες αναγνωρίσεις χαρακτήρων και μεταφράσεις, αποκαλύπτουν τη χρησιμοθηρική αντίληψη της Ν.Δ. για τη γνώση, την εκπαίδευση ως εμπόρευμα που η μεγιστοποίηση του κέρδους επιτρέπει την προσθήκη ψηφιακού αέρα στο προϊόν.
Σκοπός της κυβέρνησης είναι να υλοποιήσει το ιδεολογικό πρόταγμά της για την ιδιωτική εκπαίδευση, ενισχύοντάς την με το απίστευτο ποσό των 85 εκατ. ευρώ (εθνική χρηματοδότηση, ευελπιστώντας δήθεν στην κοινοτική συγχρηματοδότηση), ποσό που αντιστοιχεί στο μισό της τακτικής επιχορήγησης όλων των πανεπιστημίων της χώρας! Και από το ποσό αυτό, με την επινόηση του μητρώου των Ολοκληρωμένων Συστημάτων Τηλεκατάρτισης (ΟΣΤΚ), τα οποία θα ενοικιάζονται στα ΚΔΒΜ, φρόντισε να προσφέρει έως 36 εκατ. σε έξι εταιρείες που παρουσιάστηκαν ως κάτοχοι πλατφόρμας τηλεκατάρτισης. Λιγοστές εταιρείες πιστοποίησης προσόντων θα πάρουν 9 εκατ. και τα υπόλοιπα 40 εκατ. τα 400 ΚΔΒΜ.
Η όλη διαδικασία της προκήρυξης, αξιολόγησης, δημοσίευσης των αποτελεσμάτων του μητρώου ΟΣΤΚ, όπως καταγράφεται στη «Διαύγεια», προδίδει ενδεχόμενη προσυνεννόηση του υπουργείου Εργασίας με τις έξι εταιρίες που εγκρίθηκαν. Με προθεσμία υποβολής τρεις μέρες για τους ιδιώτες, μία μέρα για τα τέσσερα πανεπιστήμια που διέθεταν πλατφόρμες τηλε-εκπαίδευσης, φωτογραφικές προδιαγραφές και με την αποδοχή ως αντικείμενα κατάρτισης αυτά που είχαν έτοιμα οι έξι εταιρείες.
Με προβλεπόμενη αξιολόγηση διάρκειας μισής μέρας (αφού ήταν γνωστός εκ των προτέρων ο αριθμός των προτάσεων) αξιολογήθηκαν 100 χιλιάδες σελίδες εκπαιδευτικού υλικού, ελέγχθηκαν οι πλατφόρμες τηλεκατάρτισης, οι υποδομές (help-desk, data center), τα πνευματικά δικαιώματα του υλικού, η συμμόρφωση με τα διεθνή πρότυπα, από τριμελή επιτροπή με πρόεδρο ειδικό εμπειρογνώμονα (χωρίς αναφορά σε τίτλο σπουδών). Και, τέλος, η αδιαφανής δημοσιοποίηση του μητρώου ΟΣΤΚ, με εμφάνιση μόνο της URL της πλατφόρμας, υποκρύπτοντας τα εταιρικά στοιχεία.
Με αυτή τη μέθοδο του υπουργείου, η ροή του δημόσιου χρήματος που ξεκινά με τις επιταγές των επιστημόνων προς τα ΚΔΒΜ, ανακατευθύνεται στις έξι εταιρείες της πλατφόρμας που είναι έξω από το θεσμικό πλαίσιο της διά βίου μάθησης και δεν είχαν κανένα δικαίωμα να εισπράττουν χρήμα για κατάρτιση.
Η Ν.Δ. μέσα από το πρόγραμμα αυτό σκοπεύει να απαξιώσει ιδεολογικά το ελληνικό δημόσιο πανεπιστήμιο, με την απαξίωση και τον εμπαιγμό των αποφοίτων του. Θέλει να περάσει μηνύματα όπως: Τα ιδιωτικά ΚΔΒΜ-ΚΕΚ, παρακλάδια κολεγίων - ΙΕΚ, είναι υψηλότερα από την Τριτοβάθμια Εκπαίδευση. Η ειδική κατάρτιση που παρέχουν είναι «πιο χρήσιμη» στην αγορά εργασίας από τη θεωρητική μόρφωση των δημόσιων πανεπιστήμιων, τα μεταπτυχιακά και τα διδακτορικά. Η διά ζώσης ακαδημαϊκή διδασκαλία «ξεπερασμένη» μπροστά στα πλεονεκτήματα της ασύγχρονης τηλε-εκπαίδευσης.
Η Ν.Δ. θέλει να περάσει στους Ελληνες επιστήμονες το μήνυμα της εξίσωσής τους με τους αποφοίτους των κολεγίων, να τους τονίσει τον περιορισμό των επιστημονικών-επαγγελματικών δικαιωμάτων τους. Και όλα αυτά σε μια συγκυρία που οι ελπίδες για τη σωτηρία στηρίζονται στους καθηγητές, γιατρούς, ερευνητές, νοσηλευτές της δημόσιας εκπαίδευσης, όπου τα παιδιά των κολεγίων δεν έχουν να προσφέρουν τίποτα. Σε μια εποχή όπου αναδεικνύεται η σημασία του δημόσιου σε όλο το φάσμα της κοινωνικής ζωής.
Εάν τα παραπάνω δεν είναι ο ορισμός της διαπλοκής, του στησίματος διαδικασιών και νομιμοφανούς πλαισίου κατεύθυνσης πόρων που συγκεντρώθηκαν με τον ιδρώτα και τις στερήσεις του ελληνικού λαού, προς ημέτερες εταιρείες, και μάλιστα σε κρίσιμες ώρες για την κοινωνία και την οικονομία, τότε τι είναι;
Είναι απλά η επιβεβαίωση ότι το ιδεολογικό αφήγημα της Ν.Δ. δεν υλοποιείται χωρίς αδιαφάνεια, χωρίς παράλληλη ανάπτυξη σχέσεων διαπλοκής με το κρατικοδίαιτο «οικοσύστημα» των φίλων της! Επιβεβαίωση ότι η αριστεία της Ν.Δ. είναι υποκριτική και βαθμολογείται με ανταποδοτικά οικονομικά οφέλη. Επιβεβαίωση ότι η Ν.Δ. αριστεύει μόνο στη διαπλοκή και σε τίποτα άλλο!


*Δρ μηχανικός ΕΜΠ, πιστοποιημένος εκπαιδευτής ενηλίκων

Τετάρτη 18 Δεκεμβρίου 2019

Το ερώτημα της Μάγδας Φύσσα στην εισαγγελέα


Δεν βιάζομαι, περιμένω την απόφαση του δικαστήριου. Η  εισαγγελική πρόταση δεν είναι καλός οιωνός. Το κοινό περί δικαίου αίσθημα  δεν μπορεί να παραβιαστεί με επίκληση  του νέου ποινικού κώδικα και με στενή δικολαβίστικη ερμηνεία του Δικαίου και των πραγματικών περιστατικών. Οι ευθύνες τυχόν ξεπλύματος της εγκληματικής οργάνωσης θα είναι ιστορικές. Κατανοώ απόλυτα την αντίδραση της Μάγδας Φύσσα. Μετά από τόσα χρόνια στις αίθουσες των δικαστηρίων θα είναι τραγικό να νοιώσει μόνο αηδία.

Μια ιδιαίτερα φορτισμένη στιγμή εξελίχθηκε στο Εφετείο όταν η εισαγγελέας ζήτησε να διακοπεί για λίγο η αγόρευση της. Η Μάγδα Φύσσα, μέσα σε απόλυτη ησυχία στην αίθουσα, κατέβηκε τα σκαλιά και πλησίασε την έδρα ζητώντας να κάνει μια ερώτηση στην εισαγγελέα...  
Το προεδρείο προς στιγμήν «πάγωσε».
Η μητέρα του αδικοχαμένου Παύλου ζήτησε να απευθύνει ένα ερώτημα στην Α. Οικονόμου:
«Σήμερα ο Παύλος κλείνει 75 μήνες νεκρός. Τον ξαναμαχαιρώσατε;» το ερώτημα της Μάγδας Φύσσα. 
Φυσικά, δεν έλαβε καμία απάντηση... 

Παρασκευή 13 Δεκεμβρίου 2019

Το "νέο" 2008 που απέτρεψαν πριν δύο μήνες Fed και ΕΚΤ

Του Γ. Αγγέλη
Το "επεισόδιο” καλύφθηκε με απόλυτη σιωπή. Τον Σεπτέμβρη η ξαφνική συνδυασμένη παρέμβαση, της Fed και της ΕΚΤ απέτρεψε –προς το παρόν τουλάχιστον– ένα νέο "κραχ” τύπου 2008. Η επιβεβαίωση έρχεται από ανάλυση της Τράπεζας Διεθνών Διακανονισμών (BIS), αλλά η ανησυχία παραμένει.
Η Τράπεζα Διεθνών Διακανονισμών (BIS) –η αποκαλούμενη και Κεντρική Τράπεζα των Κεντρικών Τραπεζών– με αναλυτικό της σημείωμα που δημοσιεύθηκε στις 8 Δεκέμβρη (September stress in dollar repo markets: passing or structural?) επιβεβαίωσε το γεγονός ότι στα μέσα του Σεπτέμβρη ο κίνδυνος για ένα "νέο” ισχυρότερο 2008 αποφεύχθηκε χάρη στην αμεσότητα της παρέμβασης της Fed στις 17 Σεπτέμβρη με την υποστήριξη των μέτρων που ανακοίνωσε η ΕΚΤ.
Για τη σημασία του "επεισοδίου” που πέρασε σιωπηρά – μέχρι στιγμής – από τον διεθνή τύπο, το Capital.gr έχει γράψει 2 – 3 φορές τον τελευταίο μήνα, επισημαίνοντας την κρισιμότητά του και τις συνέπειές του στην αλλαγή γραμμής μέσα στον Σεπτέμβριο από τις δύο κεντρικές τράπεζες.
Τότε καμία από τις δύο τράπεζες δεν είχε δώσει επαρκείς εξηγήσεις για το επείγον της συνδυασμένης παρέμβασής τους.
Το κείμενο ανάλυσης της BIS αποκαλύπτει τον μηχανισμό μέσα από τον οποίο στα μέσα του Σεπτέμβρη ένας συνδυασμός "συμπτώσεων” που αφορούσαν αφενός τη συρρίκνωση της διαθέσιμης ρευστότητας στο αμερικάνικο τραπεζικό σύστημα, τις αλλεπάλληλες ανατροπές στις προσδοκίες που αφορούν στη δυνατότητα συμφωνίας ΗΠΑ – Κίνας και τις συνέπειες τους στις χρηματιστηριακές αγορές και αφετέρου στις ακραίες "μοχλεύσεις” επενδυτικών Hedge Funds, οδήγησαν στο "πάγωμα” της αγοράς "repo μέσω της οποίας διασφαλιζόταν η ρευστότητα στο σύστημα.
Το "πάγωμα” αυτό εκτόξευσε στα ύψη το overnight επιτόκιο για repos με αποτέλεσμα ισχυρά hedge Funds με άμεση διασύνδεση στο τραπεζικό σύστημα, να απειληθούν άμεσα με χρεοστάσιο.
Οι συνέπειες όπως επισημαίνεται στην ανάλυση της BIS θα συμπαρέσυραν το διεθνές τραπεζικό σύστημα καθώς οι αιτίες και οι συνέπειες του χρεοστασίου θα ήταν πολλαπλάσιες εκείνου που συνέβη τον Σεπτέμβρη του 2008 με την Lehman Brothers.
Ας μη ξεχνάμε ότι και εκείνο τον Σεπτέμβρη του 2008 η Lehman Brothers κήρυξε χρεοστάσιο μετά το "πάγωμα” της αγοράς repos μέσω της οποίας διασφαλιζόταν η επάρκεια της ημερήσιας ρευστότητας της.
Αυτό το "πάγωμα” τον Σεπτέμβρη υποχρέωσε σε μία "άρον – άρον” αναστροφή της πολιτικής της Fed στις 17 Σεπτέμβρη, όταν πλέον είχε φανεί ότι δεν ήταν δυνατό να βρεθεί εναλλακτική "λύση”, παρά το γεγονός ότι η Fed είχε ήδη δεχθεί έμμεσα "βοήθεια” από τον Ντράγκι (12/9) από την επιβολή στο Συμβούλιο της ΕΚΤ αναστροφής της νομισματικής της πολιτικής και επιστροφής στην ποσοτική χαλάρωση...
Εκτοτε η Fed έχει διοχετεύσει στις αγορές repo περισσότερα από 322 δισ. δολ. σε δύο μήνες για να κρατήσει ανοικτές τις "κάνουλες” βραχυπρόθεσμης αναχρηματοδότησης του συστήματος και κυρίως των επενδυτικών Hedge Funds, με διεθνή δραστηριότητα...
Σημειωτέον ότι στην αμερικανική αγορά repo εκκαθαρίζονται καθημερινά συμβόλαια επαναγοράς της τάξης του ενός τρισ. δολ.
Το ερώτημα βέβαια που παραμένει ανοικτό και – παραδόξως – επισημαίνεται και από την ανάλυση της BIS είναι αν η Fed κατάφερε να "ξεπαγώσει” τις αγορές ή αυτό θα επανέλθει στα τέλη Γενάρη που εξαντλείται η προβλεπόμενη διάρκεια της παρέμβασής της...

Τετάρτη 27 Νοεμβρίου 2019

Σε συναγερμό Fed και ΕΚΤ για το ιαπωνικό "τσουνάμι" που απειλεί ευρωπαϊκές και αμερικανικές τράπεζες



Του Γ. Αγγέλη
Το δεύτερο δεκαπενθήμερο του Σεπτέμβρη η Κεντρική Ομοσπονδιακή Τράπεζα των ΗΠΑ, η γνωστή Fed, αποφάσισε ξαφνικά ότι πρέπει να τροφοδοτήσει το τραπεζικό σύστημα με επιπλέον ρευστότητα (δηλαδή να τυπώσει "χρήμα”) σε ποσότητες που ήδη έχουν ξεπεράσει τα 260 δισ. δολ. 

Η κίνηση αυτή ξάφνιασε, αλλά επειδή οδήγησε σε έναν νέο κύκλο ανόδου τιμών στο χρηματιστήριο όλοι άρχισαν να κοιτάζουν... αλλού. 
Την ίδια στιγμή η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ) δρομολόγησε ένα νέο πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης με απόφαση Μάριο Ντράγκι στις 12 Σεπτέμβρη, παρά τις σφοδρές αντιρρήσεις που συνάντησε αυτή η απόφαση ενόψει και της αντικατάστασής του από την Λαγκάρντ. Τελικά το νέο QE δρομολογήθηκε και έσπευσε να ξοδέψει ό,τι διαθέσιμο είχε (για τον μήνα Νοέμβριο) για την αγορά εταιρικών ομολόγων μέσα στην πρώτη εβδομάδα λειτουργίας του. 
Fed και ΕΚΤ άρχισαν για πρώτη φορά σε τόσο συντονισμένο χρόνο, να "τυπώνουν χρήμα” και να το ρίχνουν στην διατραπεζική αγορά σε ΗΠΑ και Ευρώπη παρά τη διαπιστωμένη ύπαρξη πλεονάζουσας ρευστότητας. Και το έκαναν σαν να μην υπάρχει... αύριο. 
Τι είχε συμβεί; Καμία μέχρι στιγμής επαρκής εξήγηση δεν έχει δοθεί από τις κεντρικές τράπεζες πέρα από καθησυχαστικές διαβεβαιώσεις ότι όλα είναι υπό έλεγχο... 
Είναι; Να σημειωθεί ότι τα σημάδια προειδοποίησης για το 2008 και την κατάρρευση της Lehman Brothers ήταν και τότε το "πάγωμα” της διατραπεζικής αγοράς. Δηλαδή της άρνησης των τραπεζών να δανείσουν η μία την άλλη, καθώς είχε καταρρεύσει η "εμπιστοσύνη” στο σύστημα και μαζί του κάθε "πίστη”. Σ΄αυτές τις περιπτώσεις ο μόνος που απομένει είναι αυτός που μπορεί να "δημιουργήσει” χρήμα από το πουθενά ήτοι οι κεντρικές τράπεζες. 
Κάποια στοιχεία που έχουν διαρρεύσει δείχνουν ότι το "πρόβλημα” αυτή την φορά ίσως έρχεται από... την Ιαπωνία. 
Εκεί τα χαμηλά έως μηδενικά επιτόκια εδώ και δεκαετίες, έχουν υποχρεώσει κάποιες τράπεζες να αναζητήσουν "κέρδη” στο εξωτερικό και σε επενδύσεις χαρτοφυλακίου με ψηλότερες αποδόσεις αλλά και κίνδυνο. 
Η μεγαλύτερη συνεταιριστική τράπεζα (αγροτών και ψαράδων), η Νοριντσούκιν Μπανκ έχει αναδειχθεί τα τελευταία χρόνια στον μεγαλύτερο επενδυτή τιτλοποιημένου χρέους, κάτι σαν τους τίτλους (ομόλογα) που θα πουλάνε τα funds το 2020 με εγγύηση τα "κόκκινα δάνεια”, που αγοράζουν "μπίρ παρά” από τις ελληνικές τράπεζες... Η επιλογή των επενδύσεων αυτών έχει προκύψει από την αδυναμία της να βρει σημαντικές αποδόσεις σε άλλους τίτλους καθώς στο εσωτερικό της Ιαπωνίας οι αποδόσεις είναι εδώ και δεκαετίες μηδενικές έως και αρνητικές... 
H τράπεζα αυτή δανείζεται στο εξωτερικό δολάρια με γεν, μέσω ενός σύνθετου μηχανισμού, για να κάνει τις αγορές των τίτλων αυτών στο εξωτερικό. Και οι τράπεζες που την... εξυπηρετούν είναι κυρίως γαλλικές και κατά δεύτερο λόγο γερμανικές και αμερικάνικες. 
Όμως λόγω του τέλους του τριμήνου και του έτους οι τράπεζες ζήτησαν πίσω – ήταν προγραμματισμένο – τα "δολάρια”, η Νοριντσούκιν Μπανκ, δεν είχε να τα δώσει γιατί είχε πέσει έξω στους στόχους της λόγω της οικονομικής συγκυρίας και ο "σεισμός” εκατοντάδων δισ. δολ ήταν προ των θυρών. 
Σύμφωνα με τις μέχρι στιγμής "διαρροές” ο κίνδυνος μιας μεγαλύτερης κατάρρευσης εκείνης της Lehman Brothers του 2008, καθώς θα οδηγούσε σε ένα διεθνές τραπεζικό ντόμινο, προς το παρόν αποφεύχθηκε με την παρέμβαση των κεντρικών τραπεζών που προσπαθούν να κλείσουν τις τρύπες με περίπου μισό τρισ. δολ σε λιγότερο από ένα μήνα λειτουργίας των QE... 
Όμως ένα άλλο "όνομα” σε κρίση κάνει την εμφάνισή του τα τελευταία 24ωρα με λίγο διαφορετική ιστορία, η SoftBank. Γιαπωνέζικη κι αυτή και βασικός μέτοχος της Uber και της WeWork που πρόσφατα κατέρρευσαν στα χρηματιστήρια και οδήγησαν την Soft Bank σε μία αναγκαστική διάσωση των βασικών της επενδύσεων στις ΗΠΑ, γεγονός που οδήγησε σε κατάρρευση των επενδυτικό της βραχίωνα με την αποχώρηση των βασικών του επενδυτών (κρατικό Fund της Σ. Αραβίας). 
Κάποιοι αναλυτές έχουν προσθέσει και μία ακόμα – ίσως περισσότερο συστημική και έτσι σοβαρότερη αιτία – στο παζλ των εξηγήσεων που επιχειρείται να δοθούν στην απρόσμενα συντονισμένη παρέμβαση των δύο κεντρικών τραπεζών. Αφορά την "δυσκολία” να καλυφθεί έγκαιρα το σταθερά αυξανόμενο έλλειμμα στο αμερικάνικο ομοσπονδιακό έλλειμμα... 
Ό,τι όμως και να έχει συμβεί φαίνεται να είναι τόσο σοβαρό που να χρειάζεται την από κοινού κινητοποίηση δυνάμεων των δύο μεγαλύτερων κεντρικών τραπεζών. Και το ερώτημα είναι για πόσο αυτό θα μπορεί να λειτουργεί σαν ανάχωμα ενός νέου "ατυχήματος” τύπου 2008...         
 


LinkWithin

Related Posts Plugin for WordPress, Blogger...