KAINOTOPIO

KAINOTOPIO

Πέμπτη 20 Δεκεμβρίου 2018

Αντί προϋπολογισμού, μια ματιά σε «μέλλον»


Tου Α. Δ.Παπαγιαννίδη
skbllz@hol.gr


Κανονικά θα ‘πρεπε τώρα, ημέρες προϋπολογισμού (πέρασε με 154 έναντι 143, έπειτα από θυελλώδη άσχετη συζήτηση), να στεκόμαστε στο πώς θα καταλήξει η νέα αυτή φάση δικαστικού ακτιβισμού που διέλυσε το δεύτερο μνημόνιο (με πέντε χρόνια καθυστέρηση!). Κηρύσσοντας αντισυνταγματικές τις περικοπές δώρων Χριστουγέννων (μέρες που ‘ναι..), Πάσχα και αδείας, επειδή έγιναν «μη τεκμηριωμένα», δηλαδή χωρίς να εξετασθεί «η ύπαρξη τυχόν εναλλακτικών επιλογών» αλλά και το αν οι εν λόγω περικοπές οδηγούν, αθροιζόμενες με προηγούμενες, σε «ανεπίτρεπτη μείωση του επιπέδου ζωής κάτω του επιπέδου αξιοπρεπούς διαβίωσης». (Ποιων; Μα... των δημοσίων υπαλλήλων! Ποιων άλλων, νομίσατε;).

Αν τώρα η Ολομέλεια του ΣτΕ συμφωνήσει με το Τμήμα του και δεν επιβάλει κάποιου είδους «κόφτη», τότε οποιαδήποτε συζήτηση περί προϋπολογισμού, περί πρωτογενών πλεονασμάτων κοκ. χάνει κάθε νόημα.
Καλούμε λοιπόν τον αναγνώστη να κοιτάξει αλλού. Σε κάτι που θα μπορούσε να θεωρηθεί «φορέας μέλλοντος». μόνον που θα χρειαστεί αυτήν τη φορά να διαβάσει αρκετά νούμερα: ποσοστά συμμετοχής και διαχρονικές μεταβολές και πολλαπλασιαστές και στόχους.

Πάμε λοιπόν: Ιούνιο του 2017, η νεόκοπη τότε «Ελληνική Παραγωγή: Συμβούλιο Βιομηχανιών για την Ανάπτυξη» είχε παρουσιάσει, μαζί με το ΙΟΒΕ, στοχευμένη μελέτη για τον ρόλο της μεταποίησης στην εφεξής πορεία της ελληνικής οικονομίας, έτσι όπως αυτή βρισκόταν (και δεν έπαψε να βρίσκεται) σε αναζήτηση αληθινής επανεκκίνησης (γιατί το χλομό 2-2,5% δεν αρκεί). Φέτος λοιπόν το ΙΟΒΕ κατήρτισε πολύ πιο διεξοδική μελέτη, «Προκλήσεις και προοπτικές του τομέα της μεταποίησης», σε αναζήτηση για «Στρατηγικές παρεμβάσεις για ανάπτυξη». Ώστε «να αντιμετωπισθούν τα μεγάλα εμπόδια στην ανταγωνιστικότητα».

Να σημειωθεί ότι και η ίδια η Ε.Ε. στηρίζει εδώ και κάποια χρόνια τη λογική μιας επαναβιομηχάνισης, ενώ η έμφαση επί δύο δεκαετίες είχε στραφεί στον τομέα των υπηρεσιών, καθώς οι περιβαλλοντικές ευαισθησίες συμπίεζαν κάθε ιδέα στήριξης προς τη μεταποίηση. Στην Ε.Ε. ο στόχος συμμετοχής της μεταποίησης βρίσκεται ήδη στο 20% του ΑΕΠ (με τη διαμόρφωση, μάλιστα, και με τη δημόσια στήριξη ολοκληρωμένης στρατηγικής, παράλληλα με εκείνην της μετάβασης στην ψηφιακή εποχή αλλά και στην «κυκλική οικονομία»...).

Σε εμάς, όπου επί χρόνια πολλά η ίδια αναφορά σε «βιομηχανική πολιτική» ήταν σχεδόν απαγορευμένη και είχε υποκατασταθεί -με επίνευση Βρυξελλών- από «οριζόντιες πολιτικές», όταν ξεκινούσε η κρίση το μερίδιο της μεταποίησης στο ΑΕΠ βρισκόταν στο 9% (βέβαια... του τότε ΑΕΠ, που σήμερα έχει χαθεί κατά το 1/4). Στη συνέχεια προέκυψε υποχώρηση γύρω στο 8,5% -το κατώτατο, 8,1% παρατηρήθηκε το 2015-, ενώ το 2016/17 βρίσκεται πλέον στο 8,7%. Κατά καιρούς έχει ακουστεί ως στόχος της συμμετοχής της βιομηχανίας ένα 12% του ΑΕΠ έως το 2020, στόχος που μάλλον ήταν εξαρχής υπεραισιόδοξος. ενώ αναφερόταν και 15% σε μακρότερο, απροσδιόριστο για την ώρα ορίζοντα.

Άμα κανείς σταθεί -όπως είχε κάνει, διεξοδικά, η μελέτη του Ιουνίου 2017- στο οικονομικό αποτύπωμα της συνεισφοράς της μεταποίησης στο σύνολο της οικονομίας, βρίσκει ότι ο πολλαπλασιαστής της σε μια σειρά από επίπεδα είναι ιδιαίτερα μεγάλος. Έτσι, αν πάει κανείς απευθείας στο ΑΕΠ συναντά πολλαπλασιαστή 2,8 - που οδηγεί σε επίδραση επί του συνολικού ΑΕΠ 31%. Όσον αφορά την προστιθέμενη αξία, ο πολλαπλασιαστής είναι 2,7 αποδίδοντας 32% της συνολικής Π.Α. Σε επίπεδο απασχόλησης, πάλι, ο αντίστοιχος πολλαπλασιαστής είναι 3,5 - αποδίδοντας 30% του συνόλου της απασχόλησης: σε απόλυτα μεγέθη αυτά είναι 1,2 εκατομμύρια θέσεις εργασίας - 360 χιλιάδες σε άμεση, 459 χιλιάδες σε έμμεση και 429 χιλιάδες σε προκλητή απασχόληση.

Παραδίπλα, στο καταγραφόμενο ως κοινωνικό προϊόν (δηλαδή σε μισθούς, φόρους, εισφορές, σχηματισμό παγίου κεφαλαίου), με πολλαπλασιαστή 3,0 η απόδοση της μεταποίησης είναι 27%.

Τέλος, άμα στοχεύσει κανείς τις επενδύσεις, ο πολλαπλασιαστής σε επίπεδο σχηματισμού παγίου κεφαλαίου είναι 3,6, οπότε αποδίδει 26% του συνολικού αντίστοιχου μεγέθους στην Ελλάδα (μεγέθους που παραμένει επικίνδυνα λαβωμένο, ενώ όλοι συμφωνούν ότι «πρέπει» να φύγει μπροστά άμα είναι να υπάρξει ουσιαστική ανάπτυξη).

Όταν μάλιστα οι εξαγωγές του κλάδου αυξάνουν με ρυθμό 5% τον χρόνο σ’ όλο το διάστημα 2009-17 (στα τρόφιμα και τα βασικά μέταλλα, μάλιστα, η τελευταία τριετία έδωσε +26%), τότε ένα «ποντάρισμα» στη μεταποίηση φαίνεται περισσότερο παρά λογικό.
Μόνο που -όπως παρατηρούσε ο Μιχάλης Στασινόπουλος, ως «Ελληνική Παραγωγή»- θα ‘πρεπε ο κλάδος «να αποτελέσει έμπρακτα, και όχι απλώς διακηρυκτικά, εθνική προτεραιότητα». Και, το κυριότερο, «να βρίσκει συνομιλητές»...

Aν η Ολομέλεια του ΣτΕ συμφωνήσει με το Τμήμα του και δεν επιβάλει κάποιου είδους «κόφτη», τότε οποιαδήποτε συζήτηση περί προϋπολογισμού, περί πρωτογενών πλεονασμάτων κοκ. χάνει κάθε νόημα.

Παρασκευή 7 Δεκεμβρίου 2018

Οταν ο νεκρός (δεν) δεδικαίωται



Σύσσωμη η αμερικανική, αλλά και η διεθνής πολιτική ελίτ συγκεντρώθηκε χτες στον μεγαλοπρεπή καθεδρικό της Ουάσινγκτον, για να αποτίσει φόρο τιμής στον εκλιπόντα Τζορτζ Μπους τον πρεσβύτερο.
Ακόμη και ορκισμένοι εχθροί της «δυναστείας» των Μπους, όπως ο 45ος πρόεδρος Τραμπ, ο 44ος Μπαράκ Ομπάμα και το ζεύγος Μπιλ (νο42) και Χίλαρι Κλίντον έκλιναν ταπεινά το γόνυ μπροστά στο φέρετρο του 41ου προέδρου και άκουσαν αγόγγυστα τον επικήδειο διά στόματος του «νο43» γιόκα του, ενώ όλα τα μεγάλα ΜΜΕ του πλανήτη συναγωνίζονταν όλες αυτές τις μέρες του «λαϊκού προσκυνήματος» για το ποιο θα γράψει/προβάλει την πιο συγκινητική, γεμάτη μεγαλοστομίες και ανερυθρίαστα ψέματα αγιογραφία του.
Και τι δεν ακούσαμε/διαβάσαμε αυτές τις μέρες για τη «σπουδαία πολιτική κληρονομιά» του μπαμπά Μπους, του τελευταίου προέδρου της «ηρωικής γενιάς» του Β’ Παγκοσμίου: για το πόσο μεγάλος πατριώτης ήταν, πόσο μετριοπαθής ήταν η στάση του απέναντι στους πολιτικούς αντιπάλους του, πόσο σπουδαία ήταν η συμβολή του στο «συμμάζεμα» της αμερικανικής οικονομίας, και πάνω απ’ όλα πόσο φωτισμένος και πραγματιστής ήταν στην εξωτερική πολιτική, όντας ο πρόεδρος που βγήκε νικητής από τον Ψυχρό Πόλεμο, γκρέμισε την ΕΣΣΔ και το Σιδηρούν Παραπέτασμα και χάρισε σε όλους εμάς τους αχάριστους τη δημοκρατία και την ελευθερία, την Pax Americana της Νέας Τάξης Πραγμάτων...
Η πραγματικότητα, φυσικά, δεν έχει καμιά σχέση με το εν λόγω θρυλικό αφήγημα. Ο πρεσβύτερος Μπους υπήρξε χωρίς αμφιβολία μια από τις σκοτεινότερες προσωπικότητες του 21ου αιώνα, με τις επιλογές του να τραυματίζουν ώς και σήμερα τον αμερικανικό λαό και ολόκληρη την ανθρωπότητα.
Αυτό, φυσικά, ισχύει για όλους ανεξαιρέτως τους Αμερικανούς προέδρους μετά τον πόλεμο, περιλαμβανομένων και των υποτίθεται «καλύτερων» περιπτώσεων, όπως ο Κένεντι, ο Κάρτερ, ο Κλίντον και ο Ομπάμα: αυτή είναι η φύση κάθε αυτοκρατορίας.
Ειδικά όμως ο συγκεκριμένος, ο νο41, ξεχωρίζει αρνητικά ακόμη και σε σύγκριση με τους χειρότερους. Και η μαύρη «κληρονομιά» του ξεκινά... πριν από τη γέννησή του το μακρινό 1924, από την ίδια του τη βαθιά «διαπλεκόμενη» οικογένεια.
Ο παππούς του και τυπικά «ιδρυτής» της δυναστείας, ο Σάμιουελ Μπους, ήταν ιδιοκτήτης χαλυβουργίας και άνθρωπος του πανίσχυρου Ροκφέλερ, που το 1917 τον έμπασε στην επιτροπή που έδωσε στη Remington το συμβόλαιο για την παραγωγή εκατομμυρίων τουφεκιών, συνδέοντας την οικογένεια με το λόμπι των όπλων.
Ομως ο πραγματικός «γενάρχης» της φαμίλιας ήταν ο συμπέθερος του Σαμ, ο μεγαλοτραπεζίτης Χέρμπερτ Γουόκερ, στην τράπεζα του οποίου δούλεψε για δεκαετίες ο γαμπρός και μετέπειτα γερουσιαστής πατέρας του Τζορτζ, ο Πρέσκοτ Μπους.
Μία από τις βασικές λοιπόν δραστηριότητες του Γουόκερ, για την οποία η τράπεζα καταδικάστηκε το 1942, ήταν η χρηματοδότηση με μεγάλα ποσά αλλά και ο εξοπλισμός με περίστροφα και αυτόματα (μέσω των ιδιόκτητων πλοίων της γραμμής Νέα Υόρκη-Αμβούργο) του ναζιστικού κόμματος της Γερμανίας και του παραστρατιωτικού τους σώματος, των SA.
Και δεν ήταν μόνον οι ναζί. Η οικογενειακή περιουσία των Μπους, χάρη στην οποία χτίστηκε (κυριολεκτικά: αγοράστηκε) η πολιτική καριέρα του γερουσιαστή Πρέσκοτ (γνωστού και με το παρατσούκλι Rubbers, ο «Καπότας», λόγω της μαλθουσιανής μονομανίας του με τα προγράμματα «εθελοντικής» στείρωσης των φτωχότερων τάξεων) και των δύο κατοπινών προέδρων Τζορτζ, βρομάει από όπου κι αν την πιάσεις.
Βέβαια, ο ίδιος ο «πορφυρογέννητος» μετέπειτα πρόεδρος δεν πέτυχε ποτέ στον ρόλο του «πετρελαιά», μετά την εθελούσια κάθοδό του στο Τέξας το 1950 και την ατυχή ενασχόλησή του με τον πετρελαϊκό κλάδο: η μετακόμιση αυτή ωστόσο στο Χιούστον και τον Κόλπο του Μεξικού τού επέτρεψε να αναμιχθεί προσωπικά στον βρόμικο πόλεμο της CIA ενάντια στην κουβανική επανάσταση μετά το 1959.
Η σχέση του με τους αιμοσταγείς Κουβανούς εξόριστους και την «Κόμπανι» υπήρξε διαρκής και κορυφώθηκε με την τοποθέτησή του ως διοικητή της υπηρεσίας εν μέσω της πιο «μαύρης» περιόδου της ιστορίας της, το 1975.
Είχε προηγηθεί, το 1964, μια αποτυχημένη προσπάθειά του να μπει στη Γερουσία, κατά τη διάρκεια της οποίας έδειξε τη διάσημη «μετριοπάθειά» του κατακεραυνώνοντας τη Civil Rights Act, τον νόμο που εξίσωσε τα δικαιώματα λευκών και μαύρων, και ζητώντας τη σύλληψη και παραδειγματική τιμωρία του «επικίνδυνου κομμουνιστή» Μάρτιν Λούθερ Κινγκ!
Η μεγάλη ευκαιρία του Μπους ήρθε πάντως το 1980, όταν ο Ρόναλντ Ρίγκαν αναγκάστηκε υπό πίεση να τον ορίσει υποψήφιο αντιπρόεδρό του.
Ετσι, ο Μπους βρέθηκε από το παράθυρο στον Λευκό Οίκο όπου για τα επόμενα οκτώ χρόνια έλυνε κι έδενε από το παρασκήνιο, συμμετέχοντας ενεργά σε πλήθος «βρομοδουλειές» - από τους ακήρυχτους «μυστικούς πολέμους» στο Αφγανιστάν και τη Νικαράγουα μέχρι το σκάνδαλο Ιράν-Κόντρα, που λίγο έλειψε να καταστρέψει την πολιτική του καριέρα.
Το 1988, όταν ήρθε η σειρά του να κατέβει για πρόεδρος, βρήκε μπροστά του τον χαρισματικό Ελληνοαμερικανό Μάικλ Δουκάκη, τον οποίο τελικά νίκησε χάρη σε μια από τις πιο βρόμικες προεκλογικές εκστρατείες όλων των εποχών, γεμάτη λιβέλους και προσωπικά χτυπήματα κάτω από τη μέση.
Την ίδια χρονιά, ο μεγάλος γιος του Νιλ καταδικάστηκε για ατασθαλίες εκατομμυρίων δολαρίων στο πλαίσιο του μεγάλου σκανδάλου των ταμιευτηρίων (Savings and Loans) - μια από τις δεκάδες οικονομικές «μαύρες σελίδες» της φαμίλιας.
Ως πρόεδρος για μία και μοναδική τετραετία, ο Μπους έσπειρε πλήθος από «άνθη του κακού», που εξακολουθούν να ταλανίζουν τον πλανήτη μας. Η κατάρρευση της ΕΣΣΔ και των δορυφόρων της ήταν το μεγαλύτερο «δώρο» που του άνοιξε την όρεξη για παγκόσμια κυριαρχία.
Το χειρότερο κατόρθωμά του, φυσικά, ήταν η σκόπιμη «παγίδευση» του μέχρι τότε στενού συμμάχου των ΗΠΑ ενάντια στο Ιράν, του Σαντάμ Χουσεΐν, που πείσθηκε (από την τότε πρέσβειρα στη Βαγδάτη Εϊπριλ Γκλάσμπι, που με τη σειρά της ακολουθούσε τις εντολές του Μπους) πως μπορούσε να εισβάλει στο Κουβέιτ ατιμώρητα, δίνοντας έτσι στους Αμερικανούς το πάτημα που χρειάζονταν για να εισβάλουν και να παγιωθούν στρατιωτικά στο «βενζινάδικο του πλανήτη», τον Περσικό Κόλπο.
Εννοείται πως, αφού «απελευθέρωσε» το Κουβέιτ, ο Μπους παρότρυνε τους Ιρακινούς του Νότου και τους Κούρδους να εξεγερθούν, για να τους εγκαταλείψει στη συνέχεια στα τρομερά αντίποινα του Σαντάμ.
Την κατάκτηση του Ιράκ ολοκλήρωσε φυσικά μία δεκαετία αργότερα ο γιος του, πάλι με ψεύτικο πρόσχημα - αυτή τη φορά, τα περίφημα «άφαντα» όπλα μαζικής καταστροφής, τα οποία πράγματι είχαν δώσει Αμερικανοί και Γάλλοι στον Σαντάμ στη δεκαετία του ΄80...
Αλλά και στη δική μας, την ευρωπαϊκή γειτονιά, ο Μπους έβαλε τη σφραγίδα του επιταχύνοντας το 1990-91 τη διάλυση της Γιουγκοσλαβίας (με τα γνωστά τραγικά αποτελέσματα τα επόμενα χρόνια), υποστηρίζοντας τον Γέλτσιν μετά το πραξικόπημα-οπερέτα στη Ρωσία και πιέζοντας για την επανένωση των δύο Γερμανιών, κόντρα στις προειδοποιήσεις των Αγγλο-Γάλλων.
Στο εσωτερικό των ΗΠΑ, δε, συνέχισε τόσο πιστά τα νεοφιλελεύθερα «Ριγκανόμικς», ώστε χάρη στην αγάπη του αμερικανικού λαού πήρε στις εκλογές του 1992 το χαμηλότερο ποσοστό εν ενεργεία προέδρου στην Ιστορία -μόλις 37%- και πήγε σπίτι του, με τον αντίπαλό του Κλίντον να θριαμβεύει χάρη στο απλό σύνθημα: «Είναι η Οικονομία, Ηλίθιε»!

LinkWithin

Related Posts Plugin for WordPress, Blogger...