Ντιέγκο Ριβέρα από την αυτοβιογραφία του σχετικά με τη «συνάντησή» του με τον Χίτλερ στη Γερμανία του Μεσοπολέμου

 

Το κείμενο που ακολουθεί είναι μια εξιστόρηση του μεγάλου Μεξικανού ζωγράφου Ντιέγκο Ριβέρα από την αυτοβιογραφία του σχετικά με τη «συνάντησή» του με τον Χίτλερ στη Γερμανία του Μεσοπολέμου.

...''Το 1928, η Γερμανία ήταν στα πρόθυρα μιας κρίσης που, κατά τον επόμενο χρόνο, θα γινόταν παγκόσμια. Τα μεγάλα γερμανικά καρτέλ κατρακυλούσαν στην πτώχευση, το ένα μετά το άλλο. Υπήρξε ένα κύμα αυτοκτονιών μεταξύ της αστικής τάξης. Ο Ούγκο Στίνες, επικεφαλής της βιομηχανίας χάλυβα, ο ναύαρχος φον Τίρπιτζ, ένας εφοπλιστής, και ο Δρ Σάιντεμαν, το αφεντικό της χημικής βιομηχανίας, όλοι έβαλαν τα περίστροφα στα κεφάλια τους και τίναξαν τα μυαλά τους.

Μια επιδημία τρέλας είχε εξαπλωθεί στη χώρα. Αισθάνθηκα την παρουσία της σε δύο ξεχωριστές, φαινομενικά άσχετες περιπτώσεις.

Μια νύχτα ο Μίντσενμπεργκ, μερικοί άλλοι φίλοι και εγώ μεταμφιεστήκαμε και με πλαστά πιστοποιητικά, παρακολουθήσαμε την πιο εκπληκτική τελετή που έχω δει ποτέ. Πραγματοποιήθηκε στο δάσος του Γκρούνβαλντ κοντά στο Βερολίνο.

Από πίσω από μια συστάδα δέντρων στη μέση του δάσους, εμφανίστηκε μια παράξενη πομπή. Οι πορευόμενοι άνδρες και γυναίκες φορούσαν λευκούς χιτώνες και στεφάνια από ιξό, το τελετουργικό δρυιδικό φυτό. Στα χέρια τους κρατούσαν πράσινα κλαδιά. Ο ρυθμός τους ήταν αργός και τελετουργικός. Πίσω τους τέσσερις άνδρες μετέφεραν έναν αρχαϊκό θρόνο στον οποίο καθόταν ένας άνθρωπος που αναπαριστούσε το θεό του πολέμου, τον Βόταν. Ο άνθρωπος αυτός δεν ήταν άλλος από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας, τον Πάουλ φον Χίντεμπουργκ! Ντυμένος με αρχαία ρούχα, ο Χίντεμπουργκ ύψωσε μια λόγχη στην οποία ήταν χαραγμένα δήθεν μαγικά γράμματα του ρουνικού αλφάβητου. Το κοινό, εξήγησε ο Μίντσενμπεργκ, εκλάμβανε τον Χίντεμπουργκ για μια μετενσάρκωση του Βόταν. Πίσω από τον Χίντεμπουργκ εμφανίστηκε ένας άλλος θρόνος τον οποίο κατείχε ο Στρατάρχης Λούντεντορφ, ο οποίος εκπροσωπούσε τον θεό του κεραυνού, Τορ. Πίσω από το “θεό” συγκεντρωνόταν ένας συρμός πιστών που αποτελούνταν από διακεκριμένους χημικούς, μαθηματικούς, βιολόγους, φυσικούς και φιλοσόφους. Κάθε πεδίο της γερμανικής “Κουλτούρας” εκπροσωπήθηκε στο Γκρούνβαλντ εκείνο το βράδυ.

Η πομπή σταμάτησε και άρχισε η τελετή. Για αρκετές ώρες η ελίτ του Βερολίνου τραγουδούσε και κραύγαζε προσευχές και τελετές από το βαρβαρικό παρελθόν της Γερμανίας. Εδώ ήταν η απόδειξη, αν κάποιος τη χρειάζεται, της αποτυχίας δύο χιλιάδων ετών ρωμαϊκού, ελληνικού και ευρωπαϊκού πολιτισμού. Δυσκολευόμουν να πιστέψω ότι αυτά που έβλεπα πραγματικά λάμβαναν χώρα μπροστά στα μάτια μου.

Κανείς ανάμεσα στους Γερμανούς αριστερούς φίλους μου δεν μπορούσε να μου δώσει κάποια ικανοποιητική εξήγηση για την παράξενη διαδικασία. Αντ’ αυτού, προσπάθησαν να ξεμπερδέψουν κοροϊδευτικά, αποκαλώντας τους συμμετέχοντες «τρελούς». Ως σήμερα, προβληματίζομαι με τη συλλογική τους έλλειψη αντίληψης. Ενθυμούμενος αυτό το όργιο ξηράς μέθης και ντελίριου, στάθηκε αδύνατο να φανταστώ τον ελάχιστα ευαίσθητο θεατή να απορρίπτει ό,τι είχα δει μόνο ως μια ακίνδυνη μασκαράτα.

Λίγες μέρες αργότερα είδα τον Αδόλφο Χίτλερ να απευθύνεται σε μια μαζική συνάντηση στο Βερολίνο, ένα τετράγωνο πριν από ένα κτίριο τόσο τεράστιο που καταλάμβανε το σύνολο του συγκροτήματος. Η οικοδομή αυτή ήταν η έδρα του Γερμανικού Κομμουνιστικού Κόμματος. Ένα προσωρινό ενιαίο μέτωπο ήταν τότε σε ισχύ ανάμεσα στους ναζί και τους κομμουνιστές, ενάντια στους διεφθαρμένους ρεφορμιστές και τους σοσιαλδημοκράτες.

Η πλατεία ήταν κυριολεκτικά πλημμυρισμένη με 25-30.000 κομμουνιστών εργατών. Ο Χίτλερ ήρθε με συνοδεία περίπου χιλίων ανδρών. Διέσχισαν την πλατεία και σταμάτησαν κάτω από ένα παράθυρο από το οποίο παρακολουθούσαν οι ηγέτες του Κομμουνιστικού Κόμματος. Ήμουν μεταξύ τους, έχοντας προσκληθεί από τον Μίντσενμπεργκ, που ήταν στα δεξιά μου. Στα αριστερά μου στάθηκε ο Τέλμαν, Γενικός Γραμματέας του Κόμματος. Ο Μίντσενμπεργκ ερμήνευε τα σχόλιά μου για τον Τέλμαν, και μετέφραζε την ομιλία του Χίτλερ για μένα.

Οι κομμουνιστές φίλοι μου έκαναν κοροϊδευτικές παρατηρήσεις για τον «αστείο ανθρωπάκο» που επρόκειτο να εκφωνήσει λόγο στη συγκέντρωση, και θεωρούσαν εκείνους που έβλεπαν μια απειλή σε αυτόν δειλούς ή ανόητους.

Καθώς ετοιμαζόταν να μιλήσει, ο Χίτλερ ορθώθηκε άκαμπτα, σαν να περίμενε να διογκωθεί και να γεμίσει το μεγάλο αγγλικό στρατιωτικό αδιάβροχό του και να μοιάζει με γίγαντα. Στη συνέχεια έκανε μια κίνηση για σιωπή. Μερικοί κομμουνιστές εργαζόμενοι τον αποδοκίμασαν, αλλά μετά από λίγα λεπτά όλο το πλήθος έγινε απολύτως σιωπηλό.

Καθώς ζεστάθηκε, ο Χίτλερ άρχισε να ουρλιάζει και να κουνά τα χέρια του σαν επιληπτικός. Κάτι σε αυτόν πρέπει να ανατάραξε τα βαθύτερα κέντρα των Γερμανών ομοεθνών του, γιατί μετά από λίγο ένιωσα ένα περίεργο μαγνητικό ρεύμα να ρέει μεταξύ του και του πλήθους. Τόσο βαθύ ήταν που, όταν τελείωσε, μετά από δύο ώρες ομιλίας, υπήρξε ένα δευτερόλεπτο πλήρους σιγής. Ούτε καν οι κομμουνιστικές ομάδες νεολαίας, που είχαν εντολή να τον γιουχάρουν, δεν το έκαναν. Τότε η σιωπή έδωσε τη θέση της σε ένα τεράστιο, εκκωφαντικό χειροκρότημα από όλη την πλατεία.

Καθώς έφευγε, οι οπαδοί του Χίτλερ έκλεισαν τις γραμμές γύρω του με όλα τα σημάδια της αφοσιωμένης πίστης. Ο Τέλμαν και ο Μίντσενμπεργκ γελούσαν σαν σχολιαρόπαιδα. Όσο για μένα, ήμουν τόσο χαμένος και προβληματισμένος τώρα, όπως όταν είχα δει το παρακμιακό τελετουργικό λίγες μέρες πριν στο Γκρούνβαλντ. Δεν μπορούσα να δω τίποτα για να γελάσω. Αισθάνθηκα πραγματικά καταθλιπτικά.

Ο Μίντσενμπεργκ, ρίχνοντας μια ματιά σε μένα, ρώτησε, «Ντιέγκο, τι τρέχει με σένα;»

Αυτό που έτρεχε με μένα, τον ενημέρωσα, είναι ότι είχα γεμίσει με προαισθήματα. Είχα ένα προαίσθημα ότι, αν οι ένοπλοι κομμουνιστές εδώ επέτρεπαν στον Χίτλερ να φύγει από τον τόπο ζωντανός, θα μπορούσε να ζήσει για να κόψει τα κεφάλια και των δυο συντρόφων μου σε λίγα χρόνια.

Ο Τέλμαν και ο Μίντσενμπεργκ μόνο γέλασαν δυνατά. Ο Μίντσενμπεργκ με επαίνεσε για τη ζωηρή φαντασία μου ως καλλιτέχνη. «Θα πρέπει να αστειεύεσαι», είπε. «Δεν άκουσες τον Χίτλερ να μιλά; Δεν κατάλαβες τι ανοησίες μετέφρασα για σένα;»

Και εγώ απάντησα: «Μα αυτές οι ανοησίες είναι επίσης στα κεφάλια των ακροατών, μανιασμένων από την πείνα και το φόβο. Ο Χίτλερ τους υπόσχεται μια αλλαγή, οικονομική, πολιτική, πολιτιστική και επιστημονική. Λοιπόν, θέλουν αλλαγές, και μπορεί να είναι σε θέση να κάνουν ακριβώς ό,τι λέει, αφού έχει όλα τα καπιταλιστικά χρήματα πίσω του. Με αυτά μπορεί να δώσει τροφή στους πεινασμένους Γερμανούς εργάτες και να τους πείσει να πάνε με το μέρος του και να στραφούν ενάντια σε εμάς. Επιτρέψτε μου να τον πυροβολήσω εγώ, τουλάχιστον. Θα αναλάβω την ευθύνη. Είναι ακόμα εντός εμβέλειας».

Αλλά αυτό έκανε τους Γερμανούς συντρόφους μου να γελούν ακόμα δυνατότερα. Αφού ξεράθηκε στο γέλιο, ο Τέλμαν είπε, «Φυσικά, είναι καλύτερο να έχεις κάποιον πάντα έτοιμο να βγάλει από τη μέση τον κλόουν. Μην ανησυχείτε, όμως. Σε λίγους μήνες θα έχει τελειώσει, και τότε θα είμαστε σε θέση να πάρουμε την εξουσία».

Αυτό μου προκάλεσε μόνο περισσότερη κατάθλιψη, και επανέλαβα τους φόβους μου. Τώρα πλέον, ο Μίντσενμπεργκ δεν χαμογελούσε. Είχε παρακολουθήσει τον Χίτλερ, τότε σχεδόν στην άλλη άκρη της πλατείας. Είχε παρατηρήσει ότι ο κόσμος ακόμα χειροκροτούσε. Πριν αναχωρήσει από την πλατεία, ο Χίτλερ γύρισε και έδωσε το ναζιστικό χαιρετισμό. Αντί για αποδοκιμασίες, το χειροκρότημα γιγαντώθηκε. Ήταν σαφές ότι ο Χίτλερ είχε κερδίσει πολλούς οπαδούς ανάμεσα στους αριστερούς εργαζόμενους. Ο Μίντσενμπεργκ ξαφνικά έγινε χλωμός και έπιασε το χέρι μου. Ο Τέλμαν κοίταξε έκπληκτος και τους δύο μας. Τότε χαμογέλασε αδύναμα και χάιδεψε το κεφάλι μου. Στα ρώσικα, που ακούγονταν βαριά με τη γερμανική προφορά του, είπε, «Νιτσεβό, νιτσεβό» - «Δεν είναι τίποτα, απολύτως τίποτα».

Η τρελή μου φαντασία του καλλιτέχνη αργότερα επιβεβαιώθηκε πικρά. Τόσο ο Τέλμαν όσο και ο φίλος μου Μίντσενμπεργκ ήταν ανάμεσα στα εκατομμύρια των ανθρώπων που θανατώθηκαν από τον «κλόουν» που είχα παρακολουθήσει στην πλατεία εκείνη την ημέρα.''...

 

Artwork: Detail of mural, Diego Rivera, 1933

 

https://www.facebook.com/OKTANA.by.Raskolnick/posts/3878278118871331

Όνειρο του στρατηγού Κυ

 

Στο τέλος όμως η κυβέρνηση έβγαλε ένα νόμο

πούλεγε πως όλοι οι υπήκοοι της

είναι ευτυχισμένοι!!

Οι παραβάτες του νόμου

θα τιμωρούνται με θάνατο

Σε λίγο

υπήρχαν πραγματικά μόνο πια

ευτυχισμένοι άνθρωποι

 

Μετάφραση: Δημοσθένης Κούρτοβικ

Από το βιβλίο Βολφ Μπίρμαν «Στους Παλιούς Συντρόφους Μου». Εκδόσεις Κάλβος, Αθήνα 1979, σελ 36

Τα εξαιρετικά γεγονότα και ο Gauss

 

Μανώλης Χαιρετάκης *

Ο Carl Friedrich Gauss (1777-1856) ήταν Γερμανός μαθηματικός με σημαντικές ανακαλύψεις σε πολλά πεδία των μαθηματικών και της επιστήμης γενικότερα (1). Τα εξαιρετικά γεγονότα όπως είναι οι επιδημίες, οι τυφώνες και κυκλώνες και οι χρηματοπιστωτικές κρίσεις εάν θεωρηθούν μεμονωμένα, συνήθως είναι σπάνια, μέσα στα συμφραζόμενα των μεμονωμένων αυτών φαινομένων. Αλλά εάν πλατύνουμε τον ορίζοντά μας και τα θεωρήσουμε συνολικά, τότε η πιθανότητά τους για να συμβεί κάποιο από αυτά μεγαλώνει αρκετά.

Αυτό περιγράφεται λεπτομερειακά από τον αναλυτή Nassim Nicholas Taleb στο βιβλίο «Ο Μαύρος Κύκνος» (The Black Swan) που υπάρχει και στα ελληνικά. Η καμπύλη του Gauss (γνωστότερη και ως κωδωνοειδής καμπύλη ή και κανονική κατανομή) προαπαιτεί για την ορθή χρήση της μεγάλα και σωστά επιλεγμένα δείγματα πληθυσμού και τη λεπτομερειακή τήρηση όλων των αναγκαίων παραμέτρων και προδιαγραφών. Με τη σχολαστική τήρηση όλων των απαραίτητων προϋποθέσεων βλέπουμε ότι οι περισσότερες μετρήσεις συγκεντρώνονται γύρω από μια τιμή και όσο απομακρυνόμαστε από αυτές τις τιμές, προς τα πάνω ή προς τα κάτω, τόσο και λιγότερες μετρήσεις θα ανήκουν σε αυτές τις απομακρυσμένες τιμές. Βέβαια, όταν οι τιμές συγκεντρώνονται στο κέντρο της κατανομής, τότε έχουμε μια λεπτόκυρτη (ή συμμετρική) κατανομή. Οταν έχουμε μικρό βαθμό συγκέντρωσης γύρω από το κέντρο της κατανομής, τότε έχουμε την πλατύκυρτη κατανομή.

Ετσι, για παράδειγμα, για τον τυφώνα «Κατρίνα» που ισοπέδωσε τη Νέα Ορλεάνη στις ΗΠΑ το 2005, σαρώνοντας το ανάχωμα που είχε κατασκευάσει ο στρατός, ο υπεύθυνος του σώματος του Μηχανικού είχε δηλώσει ότι «για το ανάχωμα αυτό είχαμε υπολογίσει πως είχε μια πιθανότητα της τάξης του 99,5% ότι θα κρατούσε 200 με 300 χρόνια». Αλλά δεν έλαβε καθόλου υπόψη του ότι τα μεμονωμένα και εξαιρετικά φαινόμενα δεν εντάσσονται σε αυτή την ερμηνεία.

Η κωδωνοειδής καμπύλη είναι σε θέση –με αρκετή ευστοχία– να προβλέψει τη συμπεριφορά ενός συστήματος που αποτελείται από έναν μεγάλο αριθμό συμβάντων μικρής κλίμακας, ανεξάρτητων μεταξύ τους, όπου το ένα δεν επηρεάζει καθόλου όλα τα άλλα. Το Μηχανικό των ΗΠΑ βασίστηκε σε μια κωδωνοειδή καμπύλη που η κορυφή της είχε κατέβει αρκετά περισσότερο προς τα κάτω από την καμπύλη Gauss, μετατρέποντας με αυτόν τον τρόπο την πιθανότητα 0,5% σε 5% και τα 200 έως 300 χρόνια αντοχής των αναχωμάτων σε περίπου 60 χρόνια.

Τα ίδια και χειρότερα βλέπουμε με τις «προγνώσεις» των νεοφιλελεύθερων οιονεί στατιστικολόγων, που «πουλιούνται» στα ακροατήρια των ΜΜΕ σαν γεγονότα με μεγάλη πιθανότητα να συμβούν, ενώ την ίδια στιγμή αποτελούν προειλημμένες πολιτικές αποφάσεις ντυμένες με μπόλικη επιστημοσύνη, για να τις χάψουν τα προβατοποιημένα ακροατήρια, που δίνουν εμπιστοσύνη (δηλαδή πιστεύουν) στις μπαρούφες αυτών των επιστημονικών απατεώνων.

(1) Είναι ευρύτερα γνωστός για την ομώνυμη καμπύλη. Βλέπε https://www.lecturesbureau.gr/1/gaussian-curve-1690/ και users.uoa.gr/~roussosp/stats/Chapter6.pdf

* oμότιμος καθηγητής Τμήματος ΕΜΜΕ Πανεπιστημίου Αθηνών

 https://www.efsyn.gr/stiles/apopseis/317349_ta-exairetika-gegonota-kai-o-gauss