Ποίηση είναι η ζωγραφιά
που επιχειρείς να αποτυπώσεις στον καμβά
γιατί η λέξη ζητάει κάτι άλλο.
Ποίηση είναι η μουσική που πνίγεται στις νότες
και απελευθερώνεται στις λέξεις.
Η ποίηση είναι μια μορφή ύβρεως.
Να θεμελιώνεις γερά το οικοδόμημα
γιατί προσδοκείς,
τον πύργο της βαβέλ να πέσει,
να σε πλακώσει.
Η ποίηση μπορεί να είναι και άγαλμα
όμως ποτέ πλαστικό.
Η ποίηση είναι μια κίνηση μαγική,
χορός κυκλωτικός,
για να ξανοιχτούμε στους άλλους.
Είπαν επίσης ότι ποίηση είναι
κάποια κάδρα κινηματογραφικά
που δε χωρούν σε τηλεοπτική οθόνη.
Είπαν δε στο τέλος ότι ποίηση είναι
μία εκ των καλών τεχνών.
Δεν είπαν όμως, πως ποίηση είναι
απλώς να περπατάς,
ή και να τρέχεις αν χρειαστεί,
χωρίς να ρωτάς το πώς και το γιατί.
Αν σκεφτείς πως βάζεις το ένα πόδι δίπλα στο άλλο
και προχωρείς,
απλώς θα πέσεις.
ΚΕΝΟΤΟΠΙΟ ΕΙΝΑΙ ΚΑΘΕ ΚΥΣΤΙΔΙΟ ΣΤΟ ΚΥΤΤΑΡΟ ΠΟΥ ΠΕΡΙΒΑΛΛΕΤΑΙ ΑΠΟ ΜΙΑ ΑΠΛΗ ΜΕΜΒΡΑΝΗ ΚΑΙ ΠΕΡΙΕΧΕΙ ΕΝΑ ΥΔΑΤΩΔΕΣ ΥΓΡΟ. ΚΟΙΝΟΤΟΠΙΕΣ ΠΟΥ ΣΠΕΡΝΟΥΝ ΚΑΙΝΑ ΔΑΙΜΟΝΙΑ.
KAINOTOPIO
Δευτέρα 29 Μαρτίου 2010
Ζευγάρι
Όταν πέφτει ο ένας,
να τον ανεβάζει ο άλλος.
Ακόμα κι αν πέσουν και οι δύο
ταυτόχρονα στο μηδέν,
ο ένας από τους δύο
να προσπαθεί να φτάσει
έστω στο δύο.
Αν φτάσει μόνο στο ένα,
το δυαδικό τους σύστημα
θα είναι απλώς,
ψηφία χωρίς βάση.
να τον ανεβάζει ο άλλος.
Ακόμα κι αν πέσουν και οι δύο
ταυτόχρονα στο μηδέν,
ο ένας από τους δύο
να προσπαθεί να φτάσει
έστω στο δύο.
Αν φτάσει μόνο στο ένα,
το δυαδικό τους σύστημα
θα είναι απλώς,
ψηφία χωρίς βάση.
Παρασκευή 26 Μαρτίου 2010
ΕΖΡΑ ΠΑΟΥΝΤ, με την Τοκογλυφία, Κάντο XLV
Με την τοκογλυφία,
δεν φτιάχνουν σπίτια οι άνθρωποι γερά:
η κάθε πέτρα λαξεμένη και βαλμένη στη θέση της σωστά
να στρώσει απάνω ο σοβάς, να δέσει
ο σκελετός, να κάτσουν τα στολίδια.
Με την τοκογλυφία
δεν ζωγραφίζουν οι άνθρωποι
παράδεισους στις εκκλησίες
μετά βαΐων και κλάδων,
την παναγιά να δέχεται τον άγγελο εξ ουρανών
κι απάνω εκεί στο πρόχειρο μολύβωμα να λάμπει
το φωτοστέφανό της.
Με την τοκογλυφία
δεν αξιώνονται οι άνθρωποι Γκονζάγα,
κληρονόμους, παλλακίδες,
δεν φτιάχνονται οι εικόνες για ν’ αντέξουν
στον χρόνο και να μας αντέξουν
φτιάχνονται για να πουληθούν αμέσως
και πουλιούνται
Με την τοκογλυφία,
κρίμα μεγάλο κι άδικο ενάντια την φύση,
κάτι μπαγιάτικα αποφάγια το ψωμί σου
χάρτινο το ψωμί σου,
χωρίς το στάρι των βουνών και το σκληρό αλεύρι.
Με την τοκογλυφία χοντραίνει η μολυβιά.
Με την τοκογλυφία ξεχαλινώνονται οι γραμμές
κι οι άνθρωποι δεν βρίσκουν τόπο να φωλιάσουν.
Η πέτρα τρώει το λιθοξόο
κι ο αργαλειός τον υφαντή.
ΜΕ ΤΗΝ ΤΟΚΟΓΛΥΦΙΑ
δεν φτάνει το μαλλί στην αγορά
και δεν αφήνει κέρδος το κοπάδι με την τοκογλυφία.
Μάστιγα, μάστιγα μεγάλη αυτή η τοκογλυφία
στομώνει τη βελόνα στο χέρι της κυράς
και σταματά το ακούραστο αδράχτι.
Δεν γίνεται Πιέδρο Λομπάρδο
ούτε κρασί με την τοκογλυφία.
Ντούτσιο δεν γίνεται ούτε Πιερ ντελά Φρανσέσκα
και Χουάν Μπελίν και Λα Καλούνια
ζωγραφιστή με την τοκογλυφία.
Αντζέλικο δεν γίνεται, δεν γίνεται Αμπρότζιο Πρέντις,
ούτε εκκλησία πέτρινη,
κι απάνω από την πύλη σμιλεμένο: Αγαπάτε Αλλήλους.
Άγιο Τρόφιμο… όχι, ασφαλώς, με την τοκογλυφία.
Και Άγιο Ιλαρίωνα… όχι, βεβαίως, με την τοκογλυφία.
Σκουριάζει η σμίλη με την τοκογλυφία.
Σκουριάζει η τέχνη κι ο τεχνίτης,
τρώει το νήμα ο αργαλειός,
κανείς δεν ξέρει πια να κάνει τα χρυσοκεντητά ,
έχει λεκέδες το γαλάζιο, σκορπίζεται το κρεμεζί,
Μέμλινκ δεν βρίσκει πια το σμαραγδί.
Έσφαξε η τοκογλυφία μες τη μήτρα το παιδί,
στόμωσε του νέου την ορμή,
την άνοια, την παράλυση έφερε στο κρεβάτι,
πήγε και ξάπλωσε ανάμεσα στη νύφη
και τον γαμπρό της
ΠΑΡΑΦΥΣΗ
Έφεραν πόρνες στην Ελευσίνα,
σερβίρουν πτώματα…
έτσι προστάζει η τοκογλυφία.
(μτφρ: Γιώργος Μπλάνας)
http://symvanta.blogspot.com/2010/03/xlv.html
δεν φτιάχνουν σπίτια οι άνθρωποι γερά:
η κάθε πέτρα λαξεμένη και βαλμένη στη θέση της σωστά
να στρώσει απάνω ο σοβάς, να δέσει
ο σκελετός, να κάτσουν τα στολίδια.
Με την τοκογλυφία
δεν ζωγραφίζουν οι άνθρωποι
παράδεισους στις εκκλησίες
μετά βαΐων και κλάδων,
την παναγιά να δέχεται τον άγγελο εξ ουρανών
κι απάνω εκεί στο πρόχειρο μολύβωμα να λάμπει
το φωτοστέφανό της.
Με την τοκογλυφία
δεν αξιώνονται οι άνθρωποι Γκονζάγα,
κληρονόμους, παλλακίδες,
δεν φτιάχνονται οι εικόνες για ν’ αντέξουν
στον χρόνο και να μας αντέξουν
φτιάχνονται για να πουληθούν αμέσως
και πουλιούνται
Με την τοκογλυφία,
κρίμα μεγάλο κι άδικο ενάντια την φύση,
κάτι μπαγιάτικα αποφάγια το ψωμί σου
χάρτινο το ψωμί σου,
χωρίς το στάρι των βουνών και το σκληρό αλεύρι.
Με την τοκογλυφία χοντραίνει η μολυβιά.
Με την τοκογλυφία ξεχαλινώνονται οι γραμμές
κι οι άνθρωποι δεν βρίσκουν τόπο να φωλιάσουν.
Η πέτρα τρώει το λιθοξόο
κι ο αργαλειός τον υφαντή.
ΜΕ ΤΗΝ ΤΟΚΟΓΛΥΦΙΑ
δεν φτάνει το μαλλί στην αγορά
και δεν αφήνει κέρδος το κοπάδι με την τοκογλυφία.
Μάστιγα, μάστιγα μεγάλη αυτή η τοκογλυφία
στομώνει τη βελόνα στο χέρι της κυράς
και σταματά το ακούραστο αδράχτι.
Δεν γίνεται Πιέδρο Λομπάρδο
ούτε κρασί με την τοκογλυφία.
Ντούτσιο δεν γίνεται ούτε Πιερ ντελά Φρανσέσκα
και Χουάν Μπελίν και Λα Καλούνια
ζωγραφιστή με την τοκογλυφία.
Αντζέλικο δεν γίνεται, δεν γίνεται Αμπρότζιο Πρέντις,
ούτε εκκλησία πέτρινη,
κι απάνω από την πύλη σμιλεμένο: Αγαπάτε Αλλήλους.
Άγιο Τρόφιμο… όχι, ασφαλώς, με την τοκογλυφία.
Και Άγιο Ιλαρίωνα… όχι, βεβαίως, με την τοκογλυφία.
Σκουριάζει η σμίλη με την τοκογλυφία.
Σκουριάζει η τέχνη κι ο τεχνίτης,
τρώει το νήμα ο αργαλειός,
κανείς δεν ξέρει πια να κάνει τα χρυσοκεντητά ,
έχει λεκέδες το γαλάζιο, σκορπίζεται το κρεμεζί,
Μέμλινκ δεν βρίσκει πια το σμαραγδί.
Έσφαξε η τοκογλυφία μες τη μήτρα το παιδί,
στόμωσε του νέου την ορμή,
την άνοια, την παράλυση έφερε στο κρεβάτι,
πήγε και ξάπλωσε ανάμεσα στη νύφη
και τον γαμπρό της
ΠΑΡΑΦΥΣΗ
Έφεραν πόρνες στην Ελευσίνα,
σερβίρουν πτώματα…
έτσι προστάζει η τοκογλυφία.
(μτφρ: Γιώργος Μπλάνας)
http://symvanta.blogspot.com/2010/03/xlv.html
Πέμπτη 25 Μαρτίου 2010
Ελευθερία ή Θάνατος
Πολλές φορές μου αρέσει να προσέχω μικρές, φαινομενικά ασήμαντες, ειδήσεις. Συχνά αναπαράγονται στα Μ.Μ.Ε. στη βάση της δημοσιογραφικής αρχής-ανεκδότου: Όταν ο σκύλος δαγκώσει έναν άνθρωπο δεν είναι είδηση, αν όμως ο άνθρωπος δαγκώσει έναν σκύλο, τότε έχουμε μια είδηση προς μετάδοση. Βέβαια είμαι ιδιαίτερα επιφυλακτικός στο πως αναπαράγονται ακόμα και οι μικρές ειδήσεις. Τα γεγονότα μπορεί να μην συνέβησαν όπως παρουσιάζονται. Άλλωστε και στην πιο πιστή καταγραφή ενός γεγονότος ή μιας είδησης πάντα κάτι λείπει. Τα πράγματα αυτά καθ΄ αυτά όπως συμβαίνουν δεν μπορούν να φυλακισθούν στις λέξεις. Πάντως έτσι ή αλλιώς η είδηση που πρόσεξα σήμερα στην εφημερίδα «Το Ποντίκι» συνιστά από μόνη της μια ευφυής και επίκαιρη παραδοξολογία που θα μπορούσε να έχει αναπτυχθεί σε κάποιο διήγημα. Μόνο που το εύρημα του διηγηματογράφου θα φάνταζε αν όχι υπερβολικό, τουλάχιστον εξαιρετικά διανοουμενίστικο.
Η είδηση είναι η ακόλουθη: «Το αεροδρόμιο του Γκάτγουικ ζήτησε συγγνώμη από έναν Βρετανό επιβάτη, ο οποίος υποχρεώθηκε να καλύψει το μπλουζάκι του γιατί έγραφε- ελευθερία ή θάνατος- κάτι που θεωρήθηκε απειλητικό από το προσωπικό ασφαλείας! Ο Λόιντ Μπέρκς εντοπίσθηκε από το προσωπικό ασφαλείας στο αεροδρόμιο, καθώς αναχωρούσε με την οικογένεια του για διακοπές στην Αυστρία… Τελικά ο 38χρονος Βρετανός, που ταξίδευε με τη σύντροφο του και τα δύο παιδιά τους, έξι και τεσσάρων χρόνων, μπόρεσε να ταξιδέψει, αφού φόρεσε ένα πουλόβερ πάνω από το μπλουζάκι. Το αεροδρόμιο ζήτησε συγγνώμη για το επεισόδιο, σύμφωνα με τον εκπρόσωπο του, ο οποίος υπογράμμισε ότι δεν υπάρχει καμία διάταξη που να αφορά την καταλληλότητα των συνθημάτων πάνω στα μπλουζάκια που φορούν οι επιβάτες!»
Τετάρτη 24 Μαρτίου 2010
Οι νεκροί του χωριού κοιτούν τις αρχαίες πέτρες
Κοντά στο χωριό Μαυρομάτι Μεσσηνίας βρίσκεται η αρχαία Μεσσήνη. Πρόκειται για έναν αρχαιολογικό χώρο σχετικά υποτιμημένο ακόμα, μολονότι περιλαμβάνει την καλύτερα ίσως διασωζόμενη πόλη της αρχαιότητας, αφού είχε το προνόμιο να μην καταστραφεί ή καλυφθεί από νεώτερους οικισμούς. Πάντως στην είσοδο που ξεκινάς τον περίπατο σου στην αρχαία πόλη δεσπόζει το νεκροταφείο του χωριού και σου δίνει την εντύπωση πως οι νεκροί του χωριού κοιτούν τις αρχαίες πέτρες.
Στο site http://www.ancientmessene.gr/istoria.html αναφέρεται : «Όλα τα οικοδομήματα της Μεσσήνης έχουν τον ίδιο προσανατολισμό και εντάσσονται μέσα στον κάνναβο που δημιουργείται από οριζόντιους (με κατεύθυνση Ανατολή-Δύση) και κάθετους (με κατεύθυνση Βορρά-Νότου) δρόμους. Το πολεοδομικό αυτό σύστημα είναι γνωστό ως ιπποδάμειο, από τον αρχικό εμπνευστή και δημιουργό του αρχιτέκτονα, πολεοδόμο, γεωμέτρη και αστρονόμο του 5ου αιώνα π.Χ., τον Ιππόδαμο από τη Μίλητο. Αξιοσημείωτο είναι ότι το προκαθορισμένο αυτό σχήμα που στηρίζεται στις αρχές της ισονομίας, της ισοπολιτείας και της ισομοιρίας, στις αρετές δηλαδή του δημοκρατικού πολιτεύματος, και χαρακτηρίζεται από ακραίο γεωμετρισμό, προσαρμοζόταν κάθε φορά στις ειδικές γεωμορφολογικές και κλιματολογικές συνθήκες του τόπου, ενταγμένο αρμονικά στο φυσικό περιβάλλον.Η βασική ιδέα του ιπποδάμειου πολεοδομικού συστήματος που πηγάζει από το ιδεώδες της δημοκρατίας είναι: όλοι οι πολίτες να έχουν ισομεγέθη και εξίσου κατάλληλα οικόπεδα και να έχουν πρόσβαση στα δημόσια και ιερά οικοδομήματα, στους κοινόχρηστους δηλαδή χώρους, που επιβάλλονται με τις μνημειακές τους διαστάσεις και τον πλούσιο διάκοσμο.»
Όλα τα μνημεία που συναντά κανείς, το αρχαίο θέατρο, η κρήνη Αρσινόη, η αγορά, το ιερό της Δήμητρας και των Διόσκουρων είναι εντυπωσιακά και η αρχαιολογική σκαπάνη προσφέρει διαρκώς καινούργια ευρήματα χάρη στις άοκνες δημιουργικές προσπάθειες του αρχαιολόγου Πέτρου Θέμελη και των συνεργατών του. Η ουσιαστική συνεισφορά του Πέτρου Θέμελη ξεκίνησε το 1986 και συνεχίζεται μέχρι τις μέρες μας έτσι ώστε έχουν έρθει στο φως τα δημόσια και ιερά οικοδομήματα της πόλης που είδε και περιέγραψε ο Παυσανίας, όταν την επισκέφθηκε στα χρόνια του αυτοκράτορα Aντωνίνου του Σεβαστού (155-160 μ.X).
Είναι επίσης αξιοπρόσεχτο ότι ακόμα κι αν το ενδιαφέρον κάποιου για τα αρχαιολογικά ευρήματα είναι περιορισμένο ο περίπατος στην αρχαία πόλη είναι αναζωογονητικός. Πρόκειται από τους λίγους αρχαιολογικούς χώρους που αν τον επισκεφθείς μια φορά το ενδιαφέρον σου για αυτόν δεν εξαντλείται αλλά αντίθετα σου δημιουργείται η επιθυμία να τον ξαναεπισκεφθείς σε πρώτη ευκαιρία. Άλλωστε μέχρι τώρα η είσοδος είναι ελεύθερη.
Τετάρτη 17 Μαρτίου 2010
Πικρή συσχέτιση
Στη χθεσινή «Ελευθεροτυπία», στην στήλη του Χρήστου Μιχαηλίδη αναφέρεται μια ειδεχθής περίπτωση «real estate», made in China, σε μια χώρα που η οικοδομική δραστηριότητα γνωρίζει πιένες, πιθανώς μέχρι επόμενης φούσκας ακινήτων: «…Την περασμένη εβδομάδα, στο χωριό Μαοντίν, της επαρχίας Χουανγκπί στην Κίνα, εργολάβοι, που είχαν στα χέρια τους δικαστική απόφαση για να γκρεμίσουν το σπίτι της Ουάνγκ Κουγιούν, μιας γυναίκας 70 χρόνων και να αξιοποιήσουν εκείνοι το οικόπεδο, δεν δίστασαν να ρίξουν, μαζί με το σπίτι, και την ίδια τη γυναίκα, η οποία στεκόταν μπροστά στο κτίσμα και διαμαρτυρόταν. Αυτόπτες μάρτυρες ανέφεραν ότι οι μπράβοι των εργολάβων την έδειραν και την έριξαν σε ένα χαντάκι που είχε σκαφτεί περιμετρικά του οικοπέδου. Ένας εκσκαφέας έσπρωξε τότε χώματα στο χαντάκι και η ηλικιωμένη θάφτηκε ζωντανή. Μέχρις ότου σπεύσουν στο σημείο οι συγγενείς της και αρχίσουν να σκάβουν για να τη σώσουν, ήταν κιόλας πολύ αργά. Η Ουάνγκ Κουγιούν πέθανε…».
Έχει ενδιαφέρον όμως να μην θεωρήσουμε το περιστατικό ως μια αποτρόπαιη ενέργεια κάποιων αδίστακτων, που συνέβη σε μια ατροφική σε ανθρώπινα δικαιώματα υπερδύναμη. Απλώς αν ανατρέξουμε σε άλλη στήλη της ίδιας εφημερίδας θα πληροφορηθούμε ότι και στη Ζαχάρω του Νομού Ηλείας λίγο έλλειψε να συμβεί κάτι παρόμοιο. Στο σχετικό χθεσινό ρεπορτάζ του Μάκη Νοδάρου στην ίδια εφημερίδα, σκιαγραφείται με τα μελανότερα χρώματα ο δήμαρχος της Ζαχάρως, ενώ αναφέρονται επίσης εμπρησμοί και στη συνέχεια κατεδαφίσεις παραλιακών κτισμάτων, εκτός της ζώνης αιγιαλού και παραλίας, από αγνώστους. Μέσα σε όλα αυτά τα καταπληκτικά: «…στις 8.3.2010, ένα βαρέος τύπου χωματουργικό μηχάνημα πήγε να «αποτελειώσει» τα οικήματα που δεν κάηκαν από τη φωτιά της 22ας Φεβρουαρίου, στην παραλία της Ζαχάρως. Πέντε σπίτια κατεδαφίστηκαν από το μυστηριώδες χωματουργικό μηχάνημα που έπιασε «δουλειά» στις 2.30 τα ξημερώματα της Δευτέρας. Στο εσωτερικό του ενός εκ των σπιτιών κοιμόταν ο 73χρονος συνταξιούχος και ανάπηρος Ηρακλής Σπηλιόπουλος, που σώθηκε από θαύμα!».
http://www.enet.gr/?i=issue.el.home&date=16/03/2010&id=141811
http://greekrider.blogspot.com/2010/03/blog-post_14.html
Δευτέρα 15 Μαρτίου 2010
Μεγάλη πορεία
Στα χρόνια της εφηβείας μου ένα έργο του Μίλαν Κούντερα, «Η Αβάσταχτη Ελαφρότητα του Είναι», με επηρέασε καθοριστικά. Συχνά από τα μυθιστορήματα που διαβάζω, μετά την πάροδο ενός ικανού διαστήματος, θυμάμαι πολύ αμυδρά την υπόθεση, ενώ σπάνια αποθησαυρίζω ατάκες των ηρώων χωρίς να ανατρέξω επισταμένως στο βιβλίο. Αυτό που συνήθως μου μένει είναι η επίγευση του αισθήματος που αφήνει κάθε βιβλίο. Όμως υπάρχουν και εξαιρέσεις: «Η Αβάσταχτη Ελαφρότητα του Είναι» μου διαμόρφωσε σε μεγάλο βαθμό την αντίληψη μου για τις χώρες του υπαρκτού σοσιαλισμού. Ήταν το έναυσμα για να ανατρέξω και σε άλλα βιβλία και το κυριότερο να μην ασχολούμαι μόνο με τις αφηρημένες ιδέες αλλά να διαπιστώσω, στα πλαίσια του εφικτού, με ποιο τρόπο συγκεκριμένες ιδεολογίες, διαστρεβλωμένα ή μη, έχουν εφαρμοσθεί στην πράξη. Ήταν ένα πρώτο δίδαγμα για το ότι οι καλύτερες των προθέσεων μπορούν να οδηγήσουν στα χειρότερα των αποτελεσμάτων.
Μέσα στο συγκεκριμένο βιβλίο αναλύονται διάφορα θέματα με το γνωστό ύφος του Κούντερα που αναμειγνύει περίτεχνα δοκιμιακό υλικό με μυθιστορηματική πλοκή σε μια αγαστή αρμονία. Γνωρίζει δηλαδή τη δοσολογία ώστε να μη χωλαίνει ούτε το ένα, ούτε το άλλο, αλλά αντίθετα οι σκέψεις του συγγραφέα να προκύπτουν από στέρεους μυθιστορηματικούς ήρωες, που ακολουθούν με συγγραφική επιδεξιότητα τη μυθιστορηματική τους πορεία.
Έτσι είχα επηρεαστεί καθοριστικά και από αυτά τα αποσπάσματα που τα παραθέτω επακριβώς για να αποφύγω, όσο το δυνατόν, τις παρανοήσεις: «Η ιδέα της Μεγάλης Πορείας είναι το πολιτικό κιτς που ενώνει τους ανθρώπους της αριστεράς όλων των εποχών και όλων των τάσεων. Η Μεγάλη Πορεία είναι το υπέροχο βάδισμα προς τα εμπρός, το βάδισμα προς την αδερφοσύνη, την ισότητα, τη δικαιοσύνη, την ευτυχία και πιο μακριά ακόμα, παρ΄ όλα τα εμπόδια, γιατί πρέπει να υπάρχουν εμπόδια για να είναι η πορεία η Μεγάλη Πορεία»… «Είναι ωραία να ονειρεύεται κανείς ότι αποτελεί μέρος ενός πλήθους που πορεύεται και προχωρεί διαμέσου των αιώνων»… «Έχω ήδη πει ότι αυτό που κάνει την αριστερά, αριστερά, είναι το κιτς της Μεγάλης Πορείας. Η ταυτότητα του κιτς δεν προσδιορίζεται από μια στρατηγική πολιτική αλλά από εικόνες, μεταφορές, ένα λεξιλόγιο».
Ο Κούντερα το 1983 που πρωτοεκδόθηκε το βιβλίο και καθώς τα καθεστώτα του υπαρκτού σοσιαλισμού υφίστανται ακόμα φαινομενικά ακμαία, λίγο πριν την κατάρρευση τους και ενώ στην Ε.Ο.Κ δεν έχουν γίνει μέλη ακόμα ούτε καν η Ισπανία με την Πορτογαλία, ανασύρει τις μνήμες του από τις υποχρεωτικές παρελάσεις ή πορείες του ανατολικού μπλοκ, ως αφορμή για αναγωγή σε γενικότερα συμπεράσματα. Εξάλλου το 1983 και στη Δυτική Ευρώπη το κράτος πρόνοιας ως αντίρροπη δύναμη στο φόβο του κουμμουνισμού καλά κρατεί. Οι διεκδικήσεις μέσω των μεγάλων πορειών δεν κυνηγούν το καλό αλλά συχνά πυκνά στρέφονται μόνο προς το καλύτερο. Έτσι οι μεγάλες λέξεις, ισότητα, δικαιοσύνη χρησιμοποιούνται στις μεγάλες πορείες συχνά κούφιες περιεχομένου, σηματοδοτώντας τις περισσότερες φορές τον συμμετοχικό ή διεκδικητικό εκφυλισμό των πορειών.
Έχει ο καιρός όμως γυρίσματα. Το σιδηρούν παραπέτασμα κατέρρευσε σαν πύργος από τραπουλόχαρτα και ο αριθμός των χωρών που μετέχουν στην Ευρωπαϊκή Ένωση είναι τόσο μεγάλος που μπαίνει πια ως ερώτηση στο άχρηστο τέστ των ηλίθιων δεξιοτήτων του ΑΣΕΠ. Τα τελευταία χρόνια όλο και πιο συχνά συνειδητοποιώ πώς οι πορείες δεν είναι κάποιο αρχαϊκό εργαλείο διεκδικήσεων ή μια υπόμνηση συλλογικότητας αλλά συχνά ο μόνος δρόμος να διεκδικήσεις η ζωή σου να μην πάει από το κακό στο χειρότερο. Βέβαια σε μια διαπίστωση του ο Κούντερα για την αριστερά νομίζω πως εξακολουθεί να είναι δραματικά επίκαιρος. Χωρίς στρατηγική πολιτική παρά μόνο με τη χρησιμοποίηση των ίδιων εικόνων, των ίδιων μεταφορών και του ίδιου λεξιλογίου και οι πορείες δεν μπορούν να κάνουν πολλά πράγματα. Η αριστερά απλώς ευλογεί τα εικονίσματα και μετράει τα κουκιά της, που τα βρίσκει συνεχώς λειψά.
Φωτογραφία: Η Μελίνα Μερκούρη στην πρώτη μεγάλη πορεία γυναικών στην Κύπρο το 1975
Τρίτη 9 Μαρτίου 2010
Μικρή, πικρή, είδηση από το παρελθόν
Την παρακάτω είδηση την αλίευσα από το βιβλίο του Σπύρου Λιναρδάτου «Από τον Εμφύλιο στην Χούντα (Τόμος Β΄ 1952-1957)» χωρίς να είμαι σίγουρος για τον αντίλαλο της σήμερα. Το βέβαιο είναι ότι υπήρξαν παλαιότερα δύσκολες εποχές που είναι τόσο μακρινές και ξεχασμένες. Το κάτωθι συμβάν λαμβάνει χώρα το 1953, ενώ έχουμε κυβέρνηση Παπάγου και πριν την υποτίμηση της δραχμής στις 9 Απριλίου 1953. Ας λάβουμε επίσης υπόψη μας ότι, εκείνη την περίοδο, ο αγροτικός πληθυσμός της Ελλάδας αντιμετωπίζει σχεδόν ανυπέρβλητα προβλήματα: πολλά προϊόντα μένουν απούλητα αφού έχουν απολεσθεί οι παλιές αγορές της χώρας, το βιοτικό επίπεδο είναι χαμηλότερο από το προπολεμικό, ενώ πολλοί αγρότες έχουν μεγάλα χρέη στην Αγροτική Τράπεζα και στο Δημόσιο. Στην εφημερίδα «Αυγή» της 1ης Φεβρουαρίου 1953 παρατίθεται η ακόλουθη είδηση:
«Στο χωριό Μεντέλι της Καρδίτσας- αναφέρει ανταπόκριση από τη Λάρισα-μετέβη εισπράκτωρ του Ταμείου Μουζακίου συνοδευόμενος από χωροφύλακες για να εισπράξη εντάλματα οφειλομένων φόρων του Δημοσίου. Οι χωρικοί μόλις αντελήφθησαν τον εισπράκτορα και τους χωροφύλακες εγκατέλειψαν το χωριό, μεταξύ αυτών δε ήταν και ο Δ.Π.,οφειλέτης μικρού ποσού το οποίο δεν ηδύνατο να εξοφλήση. Αυτός, ενώ έτρεχε για να φύγει από το χωριό και δεν είχε προχωρήσει ούτε 20 μέτρα από το σημείο όπου αντελήφθη τον εισπράκτορα, έπεσε καταγής και απέθανε από συγκοπή καρδιάς. Κατόπιν τούτου, ο εισπράκτορας και οι χωροφύλακες ανεχώρησαν από το χωριό.»
Φωτογραφία: Αγρότες του Φιλώτα Φλωρίνης στο Μεσοπόλεμο (Ημερολόγιο Φιλώτα 2000)
Πέμπτη 4 Μαρτίου 2010
Hey Ho, Let's Go!
Είναι αδύνατη η επικοινωνία;
Είναι πολύ δύσκολη. Κάποιος λέει ότι πρέπει διαρκώς να μεταφράζουμε ο ένας τον άλλον, ενώ συχνά είμαστε κακοί μεταφραστές. Μας εμποδίζει αυτός ο απαίσιος όγκος του εγώ. Το κραυγαλέο εγώ που φωνάζει, πεινάει, ζητάει και δεν αφήνει τίποτε άλλο να υπάρξει έξω απ' αυτό. Ο Άγιος Αυγουστίνος λέει «ν' αγαπάς πάει να πει πως θέλεις να υπάρχει ο άλλος». Είναι τόσο απλό και μοιάζει κοινότοπο: αλλά το να θέλεις ο άλλος να είναι εκεί και μόνο, χωρίς να τον έχεις ανάγκη, αυτό είναι αγάπη. Πρέπει ν' αγαπάς τον άλλον για χάρη αυτού που είναι, χωρίς όμως να τον χρησιμοποιείς σκόπιμα. Αλήθεια, όμως, μπορούμε ν' αγαπήσουμε κάτι που δεν είναι αγαπήσιμο;
http://www.lifo.gr/mag/columns/2712
Δευτέρα 1 Μαρτίου 2010
Μικρός κυκλικός διάλογος
-Τι νέα;
-Τίποτα.
-Έλα τώρα…
-Δηλαδή;
-Αφού ξέρω.
-Τι ξέρεις;
-Την κολοκυθιά θα παίξουμε;
-Δεν καταλαβαίνω!
-Καταλαβαίνεις και πολύ καλά μάλιστα.
-Καλά λοιπόν.
-Τι έγινε;
-Τίποτα.
-Τίποτα.
-Έλα τώρα…
-Δηλαδή;
-Αφού ξέρω.
-Τι ξέρεις;
-Την κολοκυθιά θα παίξουμε;
-Δεν καταλαβαίνω!
-Καταλαβαίνεις και πολύ καλά μάλιστα.
-Καλά λοιπόν.
-Τι έγινε;
-Τίποτα.
Εγγραφή σε:
Αναρτήσεις (Atom)