KAINOTOPIO

KAINOTOPIO

Τετάρτη 16 Μαρτίου 2011

Walkabout

Στην Αυστραλιανή ενδοχώρα οι αυτόχθονες Aborigines, όταν ένα αγόρι της φυλής τους φτάνει στην ηλικία των 16 ετών, το αφήνουν μόνο του στην έρημο. Για μήνες θα πρέπει να κοιμηθεί σ΄ αυτήν. Να θρεφτεί από τη στεγνή φύση, με τα λίγα δέντρα, το ελάχιστο νερό, τα ερπετά. Να παραμείνει ζωντανός. Μόνο τότε θα επιστρέψει επάξια ενήλικας στη φυλή του.


Ο Νicolas Roeg ξεκίνησε ως διευθυντής φωτογραφίας πριν αναλάβει την συν-σκηνοθεσία της cult ταινίας Performance (1970) με τον Mick Jagger και την Anita Pallenberg. Έτσι η πρώτη αποκλειστικά δική του σκηνοθεσία είναι το Walkabout (1971) και 40 χρόνια μετά η ταινία αναδεικνύεται σε ένα αριστούργημα- το ξέρω πολύ χρησιμοποιημένη λέξη, αλλά στην προκειμένη περίπτωση σχεδόν περιοριστική της χαρισματικής αμφισημίας της συγκεκριμένης δημιουργίας- που αν και στην αρχή επαινέθηκε ως μια cult ταινία, αντιθέτως είναι μεστή στοχασμού χρησιμοποιώντας επιδέξια τη φύση του κινηματογραφικού μέσου: επιδέξια παράθεση εικόνων, όχι για καλλιγραφικούς, περιγραφικούς, σκοπούς άλλα έμπλεη συναισθηματικών δονήσεων που απηχούν αλληγορίες που καταδεικνύονται με κινηματογραφικά χαρισματικό τρόπο.

Ο Roeg εντάσσει επιδέξια μια παραλλαγή στην αβοριγιανή τελετή ενηλικίωσης. Ένας πετυχημένος πατέρας χρηματιστής αυτοκτονεί μπροστά στα παιδιά του, το αγόρι 7-8 χρονών, το κορίτσι στην εφηβεία, ενώ αρχικά έχουμε υποθέσει ότι όλοι μαζί έχουν κάνει εκδρομή για πικ-νικ κοντά στην έρημο. Το γεγονός της αυτοκτονίας σου φαντάζει ιδιότροπα παρατραβηγμένο, αν και ο σκηνοθέτης στην ανάπτυξη των πρώτων πλάνων του, σου δίνει εκ των υστέρων την εντύπωση ότι το είχε προοικονομήσει. Τα παιδιά αποσβολωμένα χάνονται στην έρημο και γρήγορα είναι εμφανές ότι δεν θα είναι δυνατόν να επιβιώσουν για πολύ. Είναι μαλθακά παιδιά του δυτικού πολιτισμού που έχουν γνωρίσει ακόμα και το κοτόπουλο τεμαχισμένο ως μπούτι, στήθος, φτερούγα, στα ράφια του σουπερ μάρκετ, είναι πέρα από τη σφαίρα της αντίληψης τους ότι για να επιβιώσουν στην έρημο θα πρέπει να θηρεύσουν σαύρες και άλλα ερπετά. Θέλουν νερό σε μια έρημο και πρέπει να είναι επιδέξια για να το ανακαλύψουν, πως μπορεί να είναι επιδέξια, όταν κάνεις δεν τους έχει προετοιμάσει για κάτι τόσο απαιτητικά επώδυνο;

Ως από μηχανής θεός θα εμφανιστεί  μπροστά τους ένας Aborigine που βρίσκεται στο walkabout του, δηλαδή στην τελετή περιπλάνησης του. Μέχρι τότε όμως, αν και αναρωτιόμαστε πως είναι δυνατό να επιβιώσουν τα δύο παιδιά, ο σκηνοθέτης δεν έχει αναπτύξει την ταινία με το ρυθμό του θρίλερ. Τα πλάνα του είναι σαν φλούδες ενός νέου κόσμου που ανακαλύπτονται μπροστά στα μάτια των παιδιών. Η φύση δεν αποδίδεται ως ειδυλλιακή από τον σκηνοθέτη, συχνά είναι εκφοβιστική, αλλά τα παιδιά με ανεπαίσθητες κινήσεις ενσωμάτωσης αρχίζουν να εντάσσονται σε αυτήν.

Για να μην ξεχνιόμαστε ο από μηχανής Aborigine νεαρός θα βοηθήσει τα δύο παιδιά να επιβιώσουν. Η ανάπτυξη της μεταξύ τους επικοινωνίας αποδίδεται με λαμπρά πλάνα και μια έξοχη φωτογραφία που θα είναι το σήμα κατατεθέν του σκηνοθέτη και σε κατοπινές ταινίες του όπως το Don’t look now (1973).

Ο νεαρός ιθαγενής σέβεται τον κόσμο μέσα στον οποίο συνυπάρχει, θηρεύει για να φάει. Δεν σκοτώνει από ευχαρίστηση. Έτσι όταν γίνει θεατής ενός αποτρόπαιου σαφάρι που κατακρεουργούνται ζώα ως στόχοι σκοποβολής θα αλλάξει εντός του ο ρυθμός του κόσμου…

Μέσα από μια απλή ιστορία ο Νicolas Roeg χτίζει επιδέξια μια αλληγορία για τις κατακτήσεις του δυτικού πολιτισμού μας. Ο χρηματιστής πατέρας μας αυτοκτόνησε και εμείς πλαδαρά, νωθρά παιδιά της διαρκούς οικονομικής μεγέθυνσης πρέπει να επιβιώσουμε σε ένα καινούργιο κόσμο με νέες συντεταγμένες. Η αλαζονεία μας, μας κάνει να νομίζουμε ότι εξουσιάζουμε τη φύση, χτίζοντας τέρατα που γκρεμίζονται σαν πύργος από τραπουλόχαρτα, όταν ένας σεισμός ξεφεύγει από τα νούμερα που είχαμε προβλέψει ότι μπορούμε να αντεπεξέλθουμε και ισοπεδώνει τους πυρηνικούς πύργους της Βαβέλ που είχαμε υψώσει με τόση οίηση και αυθάδεια. Η φύση δεν είναι τιμωρός ή θεότητα που πρέπει να λατρεύουμε όπως οι πρωτόγονοι, η φύση απλώς είναι και εμείς εθελοτυφλούμε κάνοντας πως δεν αντιλαμβανόμαστε την ύπαρξη της και το γεγονός ότι και εμείς αποτελούμε στο πέρας της ύπαρξης μας, ελάχιστη σκόνη της.

Η ταινία ένα σεμνό αριστούργημα σου υποβάλει διαρκώς ανάλογες σκέψεις, ενώ έχεις χαθεί στον υπαινικτικό ρυθμό της. Τα τελευταία χρόνια, όταν βλέπω ταινίες μακριά από την κινηματογραφική αίθουσα κάνω συχνά διαλλείματα. Αλλά αυτή η κινηματογραφική περιπλάνηση με κράτησε καθηλωμένο, με το μυαλό μου σε μια επιταχυνόμενη εγρήγορση, διαρκώς.



3 σχόλια:

  1. εξαιρετική ανάρτηση, δεν έχω δει την ταινία αλλά θα την ψάξω.ευχαριστώ

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. Ευχαριστώ για τα καλά σου λόγια. Την ταινία μπορείς να την κατεβάσεις με αγγλικούς υπότιτλους από τα links που παραθέτω στο τέλος της ανάρτησης.

    ΑπάντησηΔιαγραφή

LinkWithin

Related Posts Plugin for WordPress, Blogger...