Επιμέλεια:
Χρήστος Λαζαρίδης
Το Ελληνικό Φόρουμ Προσφύγων σε συνεργασία
με την «Εφημερίδα των Συντακτών» μοιράζεται ιστορίες ανθρώπων με προσφυγικό και
μεταναστευτικό υπόβαθρο. Ιστορίες όσων προσπαθούν και καταφέρνουν να
ενσωματωθούν στην ελληνική κοινωνία.
Λατρεύει την Αχαρνών και επιλέγει να δει σ’ αυτήν ένα μωσαϊκό διαφορετικών
πολιτισμών παρά τις δυσκολίες της περιοχής. Επειτα από μια κουραστική ημέρα στη
δουλειά, θα περάσει μια βόλτα από το Δίκτυο Μεταναστριών Μέλισσα και στα κλεφτά
θα σταθεί σε μια γωνία παρακολουθώντας τις δραστηριότητες με τις οποίες
καταπιάνονται οι γυναίκες. Η εικόνα την ηρεμεί και την ξεκουράζει. Η Μάχμπουμπε
περιγράφει μια ζωή γεμάτη καταπίεση και απαγορεύσεις στο Ιράν, μια ζωή μέσα στο
σκοτάδι, και πώς στην Ελλάδα βρήκε τον εαυτό της. Την ώρα που μιλάει για την
ελευθερία το πρόσωπό της από ήρεμο γίνεται παθιασμένο
Το όνομά μου είναι Μάχμπουμπε. Γεννήθηκα στο Ιράν, στην
Τεχεράνη. Στην Ελλάδα ήρθα πριν από περίπου πέντε χρόνια. Στην πατρίδα μου δεν
ήμουν ασφαλής. Οι γυναίκες στο Ιράν δεν είναι ελεύθερες. Δεν είχα άλλη επιλογή
από το να φύγω.
Στο Ιράν οι άνθρωποι είναι καταπιεσμένοι, δυστυχισμένοι.
Καπνίζουν κρυφά, πίνουν κρυφά, φιλιούνται κρυφά. Θυμάμαι μια φορά ήμασταν σε
ένα πάρκο με τον άντρα μου και μου σήκωσε το χιτζάμπ για να με φιλήσει. Μας
είδε η αστυνομία και μας συνέλαβε αφού δεν πίστεψαν ότι ήμασταν ζευγάρι. Μας
άφησαν όταν ήρθαν οι γονείς μου στο αστυνομικό τμήμα. Μια γυναίκα δεν μπορεί να
αφήσει το χιτζάμπ να αποκαλύψει έστω και λίγο τα μαλλιά της, να βάλει μακιγιάζ,
να φάει παγωτό στον δρόμο. Εάν έχει πρόβλημα με τον άντρα της, δεν μπορεί να
τον αφήσει. Δεν θα την υποστηρίξει κανείς και θα θεωρείται ανήθικη.
Πήγαινα στο πανεπιστήμιο μέχρι που συνέβη κάτι πολύ
άσχημο –στο οποίο δεν θα ήθελα να αναφερθώ επειδή προσπαθώ να το ξεχάσω– και
σταμάτησα απότομα τις σπουδές μου. Για πολύ καιρό ήμουν κλεισμένη στο σπίτι και
έβγαινα με συνοδό τον αδερφό μου, πολλές φορές και με την επίβλεψη του πατέρα
μου, που ήταν ένας σκληρός άνθρωπος και μου απαγόρευε αρκετά πράγματα. Πολλές
φορές στον δρόμο για το σπίτι της θείας μου ξέκλεβα χρόνο τρέχοντας στη
βιβλιοθήκη του πανεπιστημίου για να πάρω κρυφά ένα βιβλίο. Οταν επέστρεφα στο
σπίτι, κλειδωνόμουν στο μπάνιο και μελετούσα. Μου άρεσαν πολύ τα μαθηματικά,
όμως διάβαζα κυρίως για την τέχνη. Επειτα από εκείνο το συμβάν, όμως, ο πατέρας
μου κατέστρεψε όλους τους πίνακες που είχα ζωγραφίσει. Από τότε δεν έχω
καταφέρει να επιστρέψω στην τέχνη. Νομίζω πως δεν πάνε τα χέρια μου πλέον.
Ταξίδι στην ελευθερία
Οταν έφτασα εδώ, δεν ήξερα τίποτα για την Ελλάδα. Εμεινα
μία εβδομάδα στη Μυτιλήνη και μετά στην πλατεία Βικτωρίας, στην Αθήνα, όπου
ήμουν στον δρόμο δύο εβδομάδες. Κάποιοι άνθρωποι από την Αγγλία με βοήθησαν.
Μας φιλοξένησαν με τον σύζυγό μου για λίγα βράδια, μας έδωσαν φαγητό, καθαρά
ρούχα και μια ζεστή γωνιά μέχρι να μπορέσουμε να νοικιάσουμε ένα σπίτι. Επρεπε
στο μεταξύ να μάθουμε τις διαδικασίες ασύλου. Ειδικά τον πρώτο καιρό πολλοί
άνθρωποι στάθηκαν στο πλευρό μας και νιώθω ευγνωμοσύνη.
Βήμα βήμα η ψυχολογία μου βελτιωνόταν. Βρήκα δουλειά στην
οργάνωση HOME Project και στο δίκτυο Μέλισσα. Η μαγειρική
ήταν μεταξύ άλλων μια χρήσιμη δεξιότητα. Εχω δουλέψει σε πολλές εκδηλώσεις, σε
φεστιβάλ. Εδώ οι πόρτες είναι ανοιχτές για όποιον έχει περιέργεια να τις
ανοίξει. Παρακολουθούσα, παράλληλα, σεμινάρια δημοσιογραφίας, φωτογραφίας,
ασχολήθηκα με τον χορό, το μόντελινγκ. Ομως αυτό που με κέρδισε ήταν το θέατρο.
Ανακαλύπτοντας τη θεατρική ομάδα της Caritas και τον Χαλίλ βρήκα μια
πτυχή του εαυτού μου που αγνοούσα. Στα 35 μου χρόνια, τα τελευταία πέντε στην
Ελλάδα είναι τα πιο γεμάτα και πιο δημιουργικά. Στο Ιράν επί χρόνια έβλεπα μόνο
κλειστές πόρτες.
Στον χάρτη η Ελλάδα μπορεί να δείχνει μικρότερη από το
Ιράν, αλλά στην πραγματικότητα είναι μια πολύ πλούσια χώρα. Γιατί μπορεί οι
Ελληνες να μην είναι όλοι πλούσιοι σε χρήματα, είναι όμως σε συναισθήματα κι
έχουν τον μεγαλύτερο πλούτο: την ελευθερία. Σε αυτόν τον τόπο βρήκα τον εαυτό
μου και πλέον είμαι ελεύθερη. Μπορώ να δανειστώ βιβλία στη βιβλιοθήκη και να τα
διαβάσω με ηρεμία στο σπίτι μου. Η γνώση θα αποτυπωθεί στη μνήμη μου. Η γνώση
είναι ελευθερία και η ελευθερία, γνώση.
Στο Ιράν δεν μπορούσα να αγγίξω ούτε αυτούς που αγαπώ.
Εδώ έκανα την πρώτη μου χειραψία. Μπορώ να αγκαλιάσω σφιχτά κάποιον για να του
δείξω την αγάπη μου, τη χαρά, τη λύπη, τον πόνο μου. Κάθε άνθρωπος έχει ανάγκη
την επαφή και την αλληλεπίδραση. Στην αρχή δεν πίστευα ότι μπορώ να χτίσω το
μέλλον μου εδώ και πολλοί με αποθάρρυναν. Τώρα μπορώ να τους πω ότι έκαναν
λάθος. Οταν γνωρίζω πρόσφυγες, τους λέω ότι η Ελλάδα είναι μια ελεύθερη και
φιλόξενη χώρα με κανόνες που αν τους σέβεσαι μπορείς να τα καταφέρεις.
Στο θέατρο απελευθερώθηκα. Ερωτεύτηκα την ελληνική
μυθολογία. Σε μια παράσταση της «Οδύσσειας» κλήθηκα να υποδυθώ την Πηνελόπη.
Αυτό που έμαθα από τον χαρακτήρα της ήταν η αρετή της υπομονής. Περίμενε
καρτερικά τον Οδυσσέα. «Θα γυρίσει, το πιστεύω ότι θα γυρίσει». Αυτή η φράση
της Πηνελόπης για τον Οδυσσέα μού θυμίζει το δικό μου ταξίδι προς την
ελευθερία.
- Η συνέντευξη πραγματοποιήθηκε στον φιλόξενο χώρο της πολυγλωσσικής βιβλιοθήκης We Need Books στην Κυψέλη.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου